父Phụ 母Mẫu 恩Ân 重Trọng 難Nan 報Báo 經Kinh
Kinh Cha Mẹ Ân Trọng Khó Báo Đáp
如như 是thị 我ngã 聞văn 。
Tôi nghe như vầy:
一nhất 時thời 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 二nhị 千thiên 五ngũ 百bách 人nhân 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 三tam 萬vạn 八bát 千thiên 人nhân 俱câu 。
Một thuở nọ, Đức Phật ở tại vườn Cấp Cô Độc, trong Rừng cây Chiến Thắng gần thành Phong Đức, cùng với 2.500 vị đại Bhikṣu [bíc su] và 38.000 vị đại Bồ-tát.
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 引dẫn 領lãnh 大đại 眾chúng 。 直trực 往vãng 南nam 行hành 。 忽hốt 見kiến 路lộ 邊biên 。 聚tụ 骨cốt 一nhất 堆đôi 。 爾nhĩ 時thời 如Như 來Lai 。 向hướng 彼bỉ 枯khô 骨cốt 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 恭cung 敬kính 禮lễ 拜bái 。
Có một hôm, Thế Tôn dẫn đại chúng đi về hướng nam. Bỗng nhiên đại chúng nhìn thấy một đống xương ở ven đường. Lúc bấy giờ Như Lai hướng về đống xương khô kia, rồi cúi đầu đảnh lễ với năm điểm chạm đất và cung kính lễ bái.
阿A 難Nan 合hợp 掌chưởng 。 白bạch 言ngôn 。
Khi ấy ngài Khánh Hỷ chắp tay và bạch rằng:
世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 是thị 三tam 界giới 大Đại 師Sư 。 四tứ 生sanh 慈từ 父phụ 。 眾chúng 人nhân 歸quy 敬kính 。 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 禮lễ 拜bái 枯khô 骨cốt 。
"Bạch Thế Tôn! Như Lai là bậc Đại Sư của ba cõi, cha lành của bốn loại chúng sanh; mọi người đều quy y và cung kính. Vì nhân duyên gì mà Ngài lễ bái đống xương khô?"
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
汝nhữ 等đẳng 雖tuy 是thị 。 吾ngô 上thượng 首thủ 弟đệ 子tử 。 出xuất 家gia 日nhật 久cửu 。 知tri 事sự 未vị 廣quảng 。 此thử 一nhất 堆đôi 枯khô 骨cốt 。 或hoặc 是thị 我ngã 前tiền 世thế 祖tổ 先tiên 。 多đa 生sanh 父phụ 母mẫu 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 我ngã 今kim 禮lễ 拜bái 。
"Tuy các ông là những đệ tử lớn của Ta và đã xuất gia lâu rồi, nhưng sự hiểu biết vẫn chưa sâu rộng. Đống xương khô này có thể là tổ tiên hay cha mẹ của Ta trong nhiều đời trước. Bởi nhân duyên ấy mà Ta nay lễ bái họ."
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
汝nhữ 今kim 將tương 此thử 一nhất 堆đôi 枯khô 骨cốt 。 分phân 作tác 二nhị 分phần 。 若nhược 是thị 男nam 骨cốt 。 色sắc 白bạch 且thả 重trọng 。 若nhược 是thị 女nữ 骨cốt 。 色sắc 黑hắc 且thả 輕khinh 。
"Bây giờ ông hãy phân đống xương khô này làm hai phần. Nếu là xương của người nam thì sẽ có màu trắng và nặng. Còn nếu là xương của người nữ thì sẽ có màu đen và nhẹ."
阿A 難Nan 白bạch 言ngôn 。
Ngài Khánh Hỷ bạch rằng:
世Thế 尊Tôn 。 男nam 人nhân 在tại 世thế 。 衫sam 帶đái 鞋hài 帽mạo 。 裝trang 束thúc 嚴nghiêm 好hảo 。 一nhất 望vọng 知tri 為vi 。 男nam 子tử 之chi 身thân 。 女nữ 人nhân 在tại 世thế 。 多đa 塗đồ 脂chi 粉phấn 。 或hoặc 薰huân 蘭lan 麝xạ 。 如như 是thị 裝trang 飾sức 。 即tức 得đắc 知tri 是thị 。 女nữ 流lưu 之chi 身thân 。 而nhi 今kim 死tử 後hậu 。 白bạch 骨cốt 一nhất 般ban 。 教giáo 弟đệ 子tử 等đẳng 。 如như 何hà 認nhận 得đắc 。
"Bạch Thế Tôn! Người nam lúc còn sống, họ mặc áo, thắt nịt, mang giày, đội nón, và trang nghiêm đẹp đẽ, khi nhìn thoáng qua thì biết đó là thân người nam. Người nữ lúc còn sống, họ bôi son thoa phấn và xức dầu thơm; với trang sức như thế, thì liền biết đó là thân người nữ. Thế nhưng sau khi chết, giờ họ chỉ còn lại một đống xương giống nhau. Xin Phật dạy chúng con để nhận biết được sự khác biệt này?"
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
若nhược 是thị 男nam 子tử 。 在tại 世thế 之chi 時thời 。 入nhập 於ư 伽già 藍lam 。 聽thính 講giảng 經Kinh 律luật 。 禮lễ 拜bái 三Tam 寶Bảo 。 念niệm 佛Phật 名danh 號hiệu 。 所sở 以dĩ 其kỳ 骨cốt 。 色sắc 白bạch 且thả 重trọng 。 世thế 間gian 女nữ 人nhân 。 短đoản 於ư 智trí 力lực 。 易dị 溺nịch 於ư 情tình 。 生sanh 男nam 育dục 女nữ 。 認nhận 為vi 天thiên 職chức 。
"Người nam lúc sanh thời, nếu họ có vào chùa nghe giảng Kinh luật, lễ bái Tam Bảo, và niệm danh hiệu Phật, thì xương sẽ có màu trắng và nặng. Còn phần đông người nữ ở thế gian thì trí lực kém và dễ chìm đắm bởi tình cảm. Họ phải sanh đẻ, nuôi nấng con cái, và cho đó là thiên chức của mình.
每mỗi 生sanh 一nhất 孩hài 。 賴lại 乳nhũ 養dưỡng 命mạng 。 乳nhũ 由do 血huyết 變biến 。 每mỗi 孩hài 飲ẩm 母mẫu 。 八bát 斛hộc 四tứ 斗đẩu 。 甚thậm 多đa 白bạch 乳nhũ 。 所sở 以dĩ 憔tiều 悴tụy 。 骨cốt 現hiện 黑hắc 色sắc 。 其kỳ 量lượng 亦diệc 輕khinh 。
Mỗi em bé khi lọt lòng đều nhờ vào sữa mẹ để nuôi sống. Sữa đó là do máu chuyển biến thành. Trung bình mỗi em bé uống khoảng 840 lít sữa mẹ. Bởi vậy mà người mẹ trở nên tiều tụy, xương chuyển sang màu đen và trọng lượng cũng nhẹ đi."
阿A 難Nan 聞văn 語ngữ 。 痛thống 割cát 於ư 心tâm 。 垂thùy 淚lệ 悲bi 泣khấp 。
Khi ngài Khánh Hỷ nghe lời dạy của Phật, lòng đau như cắt, nước mắt đầm đìa.
白bạch 言ngôn 。
Ngài bạch rằng:
世Thế 尊Tôn 。 母mẫu 之chi 恩ân 德đức 。 云vân 何hà 報báo 答đáp 。
"Bạch Thế Tôn! Con phải làm sao để báo đáp ân đức của mẫu thân?"
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 我ngã 當đương 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。
"Ông nay hãy lắng nghe. Ta sẽ phân biệt và giảng giải cho ông.
母mẫu 胎thai 懷hoài 子tử 。 凡phàm 經kinh 十thập 月nguyệt 。 甚thậm 為vi 辛tân 苦khổ 。
Lúc có thai, người mẹ phải cưu mang suốt mười tháng. Đây thật khổ nhọc biết dường nào.
在tại 母mẫu 胎thai 時thời 。 第đệ 一nhất 月nguyệt 中trung 。 如như 草thảo 上thượng 珠châu 。 朝triêu 不bất 保bảo 暮mộ 。 晨thần 聚tụ 將tương 來lai 。 午ngọ 消tiêu 散tán 去khứ 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ nhất, mạng sống của thai nhi như giọt sương trên ngọn cỏ, từ lúc bình minh đến hoàng hôn có biết còn không, sáng sớm tụ đọng lại, giữa trưa tiêu tan đi.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 二nhị 月nguyệt 中trung 。 恰kháp 如như 凝ngưng 酥tô 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ nhì, thai nhi đọng lại như sữa đặc.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 三tam 月nguyệt 中trung 。 猶do 如như 凝ngưng 血huyết 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ ba, thai nhi đọng lại như cục máu.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 四tứ 月nguyệt 中trung 。 稍sảo 作tác 人nhân 形hình 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ tư, thai nhi đã có chút hình người.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 五ngũ 月nguyệt 中trung 。 兒nhi 在tại 母mẫu 腹phúc 。 生sanh 有hữu 五ngũ 胞bào 。 何hà 者giả 為vi 五ngũ 。 頭đầu 為vi 一nhất 胞bào 。 兩lưỡng 肘trửu 。 兩lưỡng 膝tất 。 各các 為vi 一nhất 胞bào 。 共cộng 成thành 五ngũ 胞bào 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ năm, thai nhi ở trong bụng mẹ đã bắt đầu phát triển năm phần. Những gì là năm? Đó là đầu, hai khuỷu tay, và hai đầu gối.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 六lục 月nguyệt 中trung 。 兒nhi 在tại 母mẫu 腹phúc 。 六lục 精tinh 齊tề 開khai 。 何hà 者giả 為vi 六lục 。 眼nhãn 為vi 一nhất 精tinh 。 耳nhĩ 為vi 二nhị 精tinh 。 鼻tị 為vi 三tam 精tinh 。 口khẩu 為vi 四tứ 精tinh 。 舌thiệt 為vi 五ngũ 精tinh 。 意ý 為vi 六lục 精tinh 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ sáu, thai nhi ở trong bụng mẹ đã hoàn chỉnh sáu giác quan. Những gì là sáu? Mắt là một. Tai là hai. Mũi là ba. Lưỡi là bốn. Thân là năm. Ý là sáu.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 七thất 月nguyệt 中trung 。 兒nhi 在tại 母mẫu 腹phúc 。 生sanh 成thành 骨cốt 節tiết 。 三tam 百bách 六lục 十thập 。 及cập 生sanh 毛mao 孔khổng 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ bảy, thai nhi ở trong bụng mẹ đã hình thành 360 đốt xương và 84.000 lỗ chân lông.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 八bát 月nguyệt 中trung 。 出xuất 生sanh 意ý 智trí 。 以dĩ 及cập 九cửu 竅khiếu 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ tám, thai nhi đã sanh ý trí và đầy đủ chín lỗ.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 九cửu 月nguyệt 中trung 。 兒nhi 在tại 母mẫu 腹phúc 。 吸hấp 收thu 食thực 物vật 。 所sở 出xuất 各các 質chất 。 桃đào 梨lê 蒜toán 果quả 。 五ngũ 穀cốc 精tinh 華hoa 。 其kỳ 母mẫu 身thân 中trung 。 生sanh 臟tạng 向hướng 下hạ 。 熟thục 臟tạng 向hướng 上thượng 。 喻dụ 如như 地địa 面diện 。 有hữu 山sơn 聳tủng 出xuất 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ chín, thai nhi ở trong bụng mẹ đã có thể hấp thu dinh dưỡng từ các chất như trái đào, trái lê, rau quả, và ngũ cốc. Ở bên trong thân thể của người mẹ, các bộ phận dạ dày hướng xuống, còn các bộ phận đường ruột hướng lên, và được ví như trên mặt đất có ngọn núi cao vót chồi ra.
山sơn 有hữu 三tam 名danh 。
Núi có ba tên:
一nhất 號hiệu 須Tu 彌Di 。 二nhị 號hiệu 業Nghiệp 山Sơn 。 三tam 號hiệu 血Huyết 山Sơn 。
1. Diệu Cao
2. Nghiệp Sơn
3. Huyết Sơn
此thử 設thiết 喻dụ 山sơn 。 一nhất 度độ 崩băng 來lai 。 化hóa 為vi 一nhất 條điều 。 母mẫu 血huyết 凝ngưng 成thành 。 胎thai 兒nhi 食thực 料liệu 。
Đây được dụ như khi núi sạt lở và kết làm một tuyến dài. Cũng tương tự như vậy, máu của mẹ ngưng đông lại để tạo thành thức ăn cho thai nhi.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 十thập 月nguyệt 中trung 。 孩hài 兒nhi 全toàn 體thể 。 一nhất 一nhất 完hoàn 成thành 。 方phương 乃nãi 降giáng 生sanh 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ mười, toàn thân thể của thai nhi đã phát triển đầy đủ và sẵn sàng chào đời.
若nhược 是thị 決quyết 為vi 。 孝hiếu 順thuận 之chi 子tử 。 擎kình 拳quyền 合hợp 掌chưởng 。 安an 祥tường 出xuất 生sanh 。 不bất 損tổn 傷thương 母mẫu 。 母mẫu 無vô 所sở 苦khổ 。
Nếu quả là đứa con hiếu thuận thì sẽ chắp tay và bình an sanh ra. Người mẹ sẽ không tổn thương và cũng chẳng đau đớn.
倘thảng 兒nhi 決quyết 為vi 。 忤ngỗ 逆nghịch 之chi 子tử 。 破phá 損tổn 母mẫu 胎thai 。 扯xả 母mẫu 心tâm 肝can 。 踏đạp 母mẫu 胯khóa 骨cốt 。 如như 千thiên 刀đao 攪giảo 。 又hựu 彷phảng 彿phất 似tự 。 萬vạn 刃nhận 攢toàn 心tâm 。 如như 斯tư 重trùng 苦khổ 。 出xuất 生sanh 此thử 兒nhi 。
Còn nếu là đứa con ngỗ nghịch thì sẽ gây hại cho thai của người mẹ, kéo xé tim gan và đạp xương chậu của mẹ mình. Lúc sanh, người mẹ cảm thấy như bị cả ngàn con dao đâm vào, hoặc lại giống như bị 10.000 lưỡi đao xuyên thủng thấu tim. Đây là những thống khổ mà người mẹ phải chịu khi sanh ra đứa con này.
更cánh 分phân 晰tích 言ngôn 。 尚thượng 有hữu 十thập 恩ân 。
Để phân tích cho cặn kẽ thì có mười ân huệ mà người mẹ đã dành cho con:
第đệ 一nhất 。 懷hoài 胎thai 守thủ 護hộ 恩ân 。 第đệ 二nhị 。 臨lâm 產sản 受thọ 苦khổ 恩ân 。 第đệ 三tam 。 生sanh 子tử 忘vong 憂ưu 恩ân 。 第đệ 四tứ 。 咽yên 苦khổ 吐thổ 甘cam 恩ân 。 第đệ 五ngũ 。 迴hồi 乾can 就tựu 濕thấp 恩ân 。 第đệ 六lục 。 哺bộ 乳nhũ 養dưỡng 育dục 恩ân 。 第đệ 七thất 。 洗tẩy 濯trạc 不bất 淨tịnh 恩ân 。 第đệ 八bát 。 遠viễn 行hành 憶ức 念niệm 恩ân 。 第đệ 九cửu 。 深thâm 加gia 體thể 恤tuất 恩ân 。 第đệ 十thập 。 究cứu 竟cánh 憐lân 愍mẫn 恩ân 。
1. Ơn bảo hộ gìn giữ khi mang thai.
2. Ơn chịu đau đớn lúc sanh nở.
3. Ơn quên đi sầu muộn khi con chào đời.
4. Ơn nuốt đắng để mớm phần ngọt cho con.
5. Ơn nằm ướt để chừa chỗ khô cho con.
6. Ơn cho bú và nuôi dưỡng.
7. Ơn lau rửa đồ bất tịnh trên thân con.
8. Ơn nhớ nhung khi con đi xa.
9. Ơn hy sinh thân mình vì con.
10. Ơn hết mực thương yêu.
第đệ 一nhất 。 懷hoài 胎thai 守thủ 護hộ 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
1. Ơn bảo hộ gìn giữ khi mang thai. Kệ rằng:
累lũy 劫kiếp 因nhân 緣duyên 重trọng 。
今kim 來lai 托thác 母mẫu 胎thai 。
月nguyệt 逾du 生sanh 五ngũ 臟tạng 。
七thất 七thất 六lục 精tinh 開khai 。
體thể 重trọng 如như 山sơn 岳nhạc 。
動động 止chỉ 劫kiếp 風phong 災tai 。
羅la 衣y 都đô 不bất 掛quải 。
妝trang 鏡kính 惹nhạ 塵trần 埃ai 。
Nhiều kiếp nhân duyên dày
Nay thác vào thai mẹ
Tháng qua sanh ngũ tạng
Bảy tuần đủ sáu căn
Thân mẹ nặng như núi
Đi đứng như kiếp gió
Áo đẹp chẳng còn mặc
Gương soi dính đầy bụi
第đệ 二nhị 。 臨lâm 產sản 受thọ 苦khổ 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
2. Ơn chịu đau đớn lúc sanh nở. Kệ rằng:
懷hoài 經kinh 十thập 箇cá 月nguyệt 。
難nan 產sản 將tương 欲dục 臨lâm 。
朝triêu 朝triêu 如như 重trọng 病bệnh 。
日nhật 日nhật 似tự 昏hôn 沉trầm 。
難nan 將tương 惶hoàng 怖bố 述thuật 。
愁sầu 淚lệ 滿mãn 胸hung 襟khâm 。
含hàm 悲bi 告cáo 親thân 族tộc 。
惟duy 懼cụ 死tử 來lai 侵xâm 。
Mang thai dài mười tháng
Sanh khó sắp kề đến
Sáng sáng như bệnh nặng
Ngày ngày tựa hôn trầm
Sợ hãi khó diễn bày
Lệ sầu khắp tim đau
Ngậm ngùi bảo người thân
Cái chết đang tiến gần
第đệ 三tam 。 生sanh 子tử 忘vong 憂ưu 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
3. Ơn quên đi sầu muộn khi con chào đời. Kệ rằng:
慈từ 母mẫu 生sanh 兒nhi 日nhật 。
五ngũ 臟tạng 總tổng 開khai 張trương 。
身thân 心tâm 俱câu 悶muộn 絕tuyệt 。
血huyết 流lưu 似tự 屠đồ 羊dương 。
生sanh 已dĩ 聞văn 兒nhi 健kiện 。
歡hoan 喜hỷ 倍bội 加gia 常thường 。
喜hỷ 定định 悲bi 還hoàn 至chí 。
痛thống 苦khổ 徹triệt 心tâm 腸tràng 。
Ngày mẹ hiền sanh con
Ngũ tạng như mở tung
Thân tâm đều kiệt quệ
Máu chảy tựa mổ dê
Khi nghe con bình an
Vui mừng gấp bội thường
Hết vui sầu lại đến
Thống khổ quặn ruột tim
第đệ 四tứ 。 咽yên 苦khổ 吐thổ 甘cam 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
4. Ơn nuốt đắng để mớm phần ngọt cho con. Kệ rằng:
父phụ 母mẫu 恩ân 深thâm 重trọng 。
顧cố 憐lân 沒một 失thất 時thời 。
吐thổ 甘cam 無vô 稍sảo 息tức 。
咽yên 苦khổ 不bất 顰tần 眉mi 。
愛ái 重trọng 情tình 難nan 忍nhẫn 。
恩ân 深thâm 復phục 倍bội 悲bi 。
但đãn 令linh 孩hài 兒nhi 飽bão 。
慈từ 母mẫu 不bất 辭từ 饑cơ 。
Ơn cha mẹ sâu nặng
Thương con không hề phai
Mớm ngọt chẳng chút nghỉ
Nuốt đắng không nhíu mày
Ái trọng tình bao la
Thâm ân thương vô bờ
Chỉ mong con no nê
Mẹ hiền đói chẳng màng
第đệ 五ngũ 。 迴hồi 乾can 就tựu 濕thấp 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
5. Ơn nằm ướt để chừa chỗ khô cho con. Kệ rằng:
母mẫu 願nguyện 身thân 投đầu 濕thấp 。
將tương 兒nhi 移di 就tựu 乾can 。
兩lưỡng 乳nhũ 充sung 饑cơ 渴khát 。
羅la 袖tụ 掩yểm 風phong 寒hàn 。
恩ân 憐lân 恒hằng 廢phế 枕chẩm 。
寵sủng 弄lộng 纔tài 能năng 歡hoan 。
但đãn 令linh 孩hài 兒nhi 穩ổn 。
慈từ 母mẫu 不bất 求cầu 安an 。
Thân mẹ cam nằm ướt
Dời con đến nơi khô
Vú mẹ thỏa cơn khát
Vạt áo che gió lạnh
Thương lo đầu quên gối
Nuông chiều làm trò vui
Mong sao con an lành
Mẹ hiền chẳng cầu yên
第đệ 六lục 。 哺bộ 乳nhũ 養dưỡng 育dục 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
6. Ơn cho bú và nuôi dưỡng. Kệ rằng:
慈từ 母mẫu 像tượng 大đại 地địa 。
嚴nghiêm 父phụ 配phối 於ư 天thiên 。
覆phú 載tải 恩ân 同đồng 等đẳng 。
父phụ 母mẫu 恩ân 亦diệc 然nhiên 。
不bất 憎tăng 無vô 怒nộ 目mục 。
不bất 嫌hiềm 手thủ 足túc 攣luyến 。
誕đản 腹phúc 親thân 生sanh 子tử 。
終chung 日nhật 惜tích 兼kiêm 憐lân 。
Từ mẫu như đại địa
Nghiêm phụ như trời cao
Che chở đồng như nhau
Ân cha mẹ cũng vậy
Không ghét không giận hờn
Cưỡi leo chẳng than phiền
Con cái như mạng họ
Suốt ngày yêu thương nhớ
第đệ 七thất 。 洗tẩy 濯trạc 不bất 淨tịnh 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
7. Ơn lau rửa đồ bất tịnh trên thân con. Kệ rằng:
本bổn 是thị 芙phù 蓉dung 質chất 。
精tinh 神thần 健kiện 且thả 豐phong 。
眉mi 分phân 新tân 柳liễu 碧bích 。
臉liệm 色sắc 奪đoạt 蓮liên 紅hồng 。
恩ân 深thâm 摧tồi 玉ngọc 貌mạo 。
洗tẩy 濯trạc 損tổn 盤bàn 龍long 。
只chỉ 為vì 憐lân 男nam 女nữ 。
慈từ 母mẫu 改cải 顏nhan 容dung 。
Xưa như hoa phù dung
Tinh thần mạnh khỏe sung
Lông mi như liễu bích
Sắc mặt thẹn sen hồng
Ơn sâu quên mặt ngọc
Lau rửa tay mềm chai
Chỉ vì thương con cái
Dung nhan mẹ hiền phai
第đệ 八bát 。 遠viễn 行hành 憶ức 念niệm 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
8. Ơn nhớ nhung khi con đi xa. Kệ rằng:
死tử 別biệt 誠thành 難nan 忍nhẫn 。
生sanh 離ly 實thật 亦diệc 傷thương 。
子tử 出xuất 關quan 山sơn 外ngoại 。
母mẫu 憶ức 在tại 他tha 鄉hương 。
日nhật 夜dạ 心tâm 相tương 隨tùy 。
流lưu 淚lệ 數sổ 千thiên 行hàng 。
如như 猿viên 泣khấp 愛ái 子tử 。
寸thốn 寸thốn 斷đoạn 肝can 腸tràng 。
Tử biệt khó kham nhẫn
Sanh ly thật cảm thương
Con đi đến phương xa
Mẹ nhớ tại quê nhà
Ngày đêm mòn mỏi trông
Lệ chảy cả ngàn dòng
Như vượn khóc yêu con
Ruột gan đứt từng đoạn
第đệ 九cửu 。 深thâm 加gia 體thể 恤tuất 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
9. Ơn hy sinh thân mình vì con. Kệ rằng:
父phụ 母mẫu 恩ân 情tình 重trọng 。
恩ân 深thâm 報báo 實thật 難nan 。
子tử 苦khổ 願nguyện 代đại 受thọ 。
兒nhi 勞lao 母mẫu 不bất 安an 。
聞văn 道đạo 遠viễn 行hành 去khứ 。
憐lân 兒nhi 夜dạ 臥ngọa 寒hàn 。
男nam 女nữ 暫tạm 辛tân 苦khổ 。
長trường 使sử 母mẫu 心tâm 酸toan 。
Trọng ân của cha mẹ
Ơn sâu khó đáp đền
Con khổ nguyện chịu thế
Con nhọc mẹ chẳng an
Nghe con đến nơi xa
Thương con nằm đêm lạnh
Con cái gặp chút khổ
Lòng mẹ mãi lo sầu
第đệ 十thập 。 究cứu 竟cánh 憐lân 愍mẫn 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
10. Ơn hết mực thương yêu. Kệ rằng:
父phụ 母mẫu 恩ân 深thâm 重trọng 。
恩ân 憐lân 無vô 歇hiết 時thời 。
起khởi 坐tọa 心tâm 相tương 逐trục 。
近cận 遙diêu 意ý 與dữ 隨tùy 。
母mẫu 年niên 一nhất 百bách 歲tuế 。
常thường 憂ưu 八bát 十thập 兒nhi 。
欲dục 知tri 恩ân 愛ái 斷đoạn 。
命mạng 盡tận 使sử 分phân 離ly 。
Ơn cha mẹ sâu nặng
Thương yêu không hề phai
Đứng ngồi nghĩ về con
Gần xa ý trông theo
Dù mẹ đã trăm tuổi
Vẫn nhớ con tám mươi
Khi nào tình thương hết?
Chỉ khi mạng chấm dứt"
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
我ngã 觀quán 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 紹thiệu 人nhân 品phẩm 。 心tâm 行hành 愚ngu 蒙mông 。 不bất 思tư 爹đa 娘nương 。 有hữu 大đại 恩ân 德đức 。 不bất 生sanh 恭cung 敬kính 。 忘vong 恩ân 背bội 義nghĩa 。 無vô 有hữu 仁nhân 慈từ 。 不bất 孝hiếu 不bất 順thuận 。 阿a 娘nương 懷hoài 子tử 。 十thập 月nguyệt 之chi 中trung 。 起khởi 座tòa 不bất 安an 。 如như 擎kình 重trọng 擔đảm 。 飲ẩm 食thực 不bất 下hạ 。 如như 長trường 病bệnh 人nhân 。
"Ta quán sát chúng sanh, tuy được sanh làm người, nhưng có kẻ thì tâm tánh ngu si. Họ không nhớ đại ân đức của cha mẹ, không có tâm cung kính, vong ân bội nghĩa, không có lòng nhân từ, và bất hiếu ngỗ nghịch. Suốt mười tháng cưu mang, người mẹ đứng ngồi không yên như là đang vác đồ nặng, ăn uống không tiêu như là người bệnh trường kỳ.
月nguyệt 滿mãn 生sanh 時thời 。 受thọ 諸chư 痛thống 苦khổ 。 須tu 臾du 產sản 出xuất 。 恐khủng 己kỷ 無vô 常thường 。 如như 殺sát 豬trư 羊dương 。 血huyết 流lưu 徧biến 地địa 。
Khi đến thời điểm sanh nở, người mẹ phải chịu muôn vàn thống khổ. Đang lúc sanh con, tánh mạng của người mẹ rất nguy kịch, vì máu chảy lai láng trên đất như là mổ giết heo dê.
受thọ 如như 是thị 苦khổ 。 生sanh 得đắc 兒nhi 身thân 。 咽yên 苦khổ 吐thổ 甘cam 。 抱bão 持trì 養dưỡng 育dục 。 洗tẩy 濯trạc 不bất 淨tịnh 。 不bất 憚đạn 劬cù 勞lao 。 忍nhẫn 寒hàn 忍nhẫn 熱nhiệt 。 不bất 辭từ 辛tân 苦khổ 。 乾can 處xứ 兒nhi 臥ngọa 。 濕thấp 處xứ 母mẫu 眠miên 。 三tam 年niên 之chi 中trung 。 飲ẩm 母mẫu 白bạch 血huyết 。
Sau khi đã chịu những sự thống khổ như thế và sanh được con ra, người mẹ nuốt đắng mớm ngọt và ôm ấp nuôi nấng, lau rửa đồ bất tịnh trên thân con mà không sợ cực khổ, chịu nóng chịu lạnh mà không sợ nhọc nhằn, chỗ ráo con nằm còn chỗ ướt mẹ ngủ. Ba năm liền, mẹ cho con bú sữa, mà sữa đó chính là từ máu của mẹ chuyển biến thành.
嬰anh 孩hài 童đồng 子tử 。 乃nãi 至chí 成thành 年niên 。 教giáo 導đạo 禮lễ 義nghĩa 。 婚hôn 嫁giá 營doanh 謀mưu 。 備bị 求cầu 資tư 業nghiệp 。 攜huề 荷hà 艱gian 辛tân 。 懃cần 苦khổ 百bách 倍bội 。 不bất 言ngôn 恩ân 惠huệ 。 男nam 女nữ 有hữu 病bệnh 。 父phụ 母mẫu 驚kinh 憂ưu 。 憂ưu 極cực 生sanh 病bệnh 。 視thị 同đồng 常thường 事sự 。 子tử 若nhược 病bệnh 除trừ 。 母mẫu 病bệnh 方phương 愈dũ 。
Khi con cái đến tuổi trưởng thành, cha mẹ vẫn tiếp tục dạy dỗ lễ nghĩa, rồi giúp con dựng vợ gả chồng và mưu cầu sự nghiệp. Sanh con ra và nuôi con khôn lớn, cha mẹ phải chịu muôn bề cay đắng. Thế nhưng, họ không bao giờ kể công lao. Khi con cái có bệnh, cha mẹ lo sợ kinh hoàng. Thường là người mẹ do bởi quá lo âu nên sanh bệnh. Chỉ khi nào con cái lành bệnh thì mẹ mới bình phục.
如như 斯tư 養dưỡng 育dục 。 願nguyện 早tảo 成thành 人nhân 。 及cập 其kỳ 長trưởng 成thành 。 反phản 為vi 不bất 孝hiếu 。 尊tôn 親thân 與dữ 言ngôn 。 不bất 知tri 順thuận 從tùng 。 應ưng 對đối 無vô 禮lễ 。 惡ác 眼nhãn 相tương 視thị 。 欺khi 凌lăng 伯bá 叔thúc 。 打đả 罵mạ 兄huynh 弟đệ 。 毀hủy 辱nhục 親thân 情tình 。 無vô 有hữu 禮lễ 義nghĩa 。 雖tuy 曾tằng 從tùng 學học 。 不bất 遵tuân 範phạm 訓huấn 。 父phụ 母mẫu 教giáo 令lệnh 。 多đa 不bất 依y 從tùng 。 兄huynh 弟đệ 共cộng 言ngôn 。 每mỗi 相tương 違vi 戾lệ 。
Và như thế, cha mẹ nuôi dưỡng con cái và hy vọng rằng chúng sẽ sớm lớn khôn nên người. Nhưng sau khi con cái trưởng thành, thường là chúng bất hiếu trở lại. Khi nói năng với tôn trưởng và thân quyến, chúng chẳng biết vâng lời, hỗn xược vô lễ, và gườm gườm trợn mắt. Chúng lấn hiếp chú bác, đánh đập và mắng chửi anh em, gây bất hòa trong gia đình, và không có lễ nghĩa. Tuy cũng từng học hành, nhưng chúng không tuân theo lời giáo huấn. Nếu cha mẹ dạy bảo điều chi, thì chúng ít khi nào nghe theo. Còn đối với anh em thì tranh cãi không thôi.
出xuất 入nhập 來lai 往vãng 。 不bất 啟khải 尊tôn 堂đường 。 言ngôn 行hành 高cao 傲ngạo 。 擅thiện 意ý 為vi 事sự 。 父phụ 母mẫu 訓huấn 罰phạt 。 伯bá 叔thúc 語ngữ 非phi 。 童đồng 幼ấu 憐lân 愍mẫn 。 尊tôn 人nhân 遮già 護hộ 。
Lúc đi lúc về chẳng hỏi han cha mẹ. Lời nói và hành vi cao ngạo. Chỉ làm theo sở thích mà không lường hậu quả. Những lúc cha mẹ khiển trách hay trừng phạt, hoặc chú bác chỉ ra điều không đúng, họ đều thương xót và che chở, vì nghĩ rằng chúng còn thơ dại.
漸tiệm 漸tiệm 成thành 長trưởng 。 狠ngận 戾lệ 不bất 調điều 。 不bất 伏phục 虧khuy 違vi 。 反phản 生sanh 瞋sân 恨hận 。 棄khí 諸chư 親thân 友hữu 。 朋bằng 附phụ 惡ác 人nhân 。 習tập 久cửu 成thành 性tánh 。 認nhận 非phi 為vi 是thị 。
Dần dần khi trưởng thành, chúng hung ác xảo trá, không chịu nhận lỗi mà còn sân hận ngược lại. Chúng từ bỏ bạn bè cùng người thân và kết giao bạn xấu. Lâu ngày tập khí đó trở thành bổn tánh, rồi chúng cho điều sai là đúng.
或hoặc 被bị 人nhân 誘dụ 。 逃đào 往vãng 他tha 鄉hương 。 違vi 背bội 爹đa 娘nương 。 離ly 家gia 別biệt 眷quyến 。 或hoặc 因nhân 經kinh 紀kỷ 。 或hoặc 為vi 政chánh 行hành 。 荏nhẫm 苒nhiễm 因nhân 循tuần 。 便tiện 為vi 婚hôn 娶thú 。 由do 斯tư 留lưu 礙ngại 。 久cửu 不bất 還hoàn 家gia 。
Hoặc chúng bị người dụ dỗ và bỏ trốn tới tha phương, bỏ bê cha mẹ và biệt ly gia quyến. Thời gian thấm thoát trôi qua, chúng lập nghiệp và kết hôn. Do bận bịu việc làm ăn sinh sống, nên đã lâu rồi mà không trở về thăm quê nhà.
或hoặc 在tại 他tha 鄉hương 。 不bất 能năng 謹cẩn 慎thận 。 被bị 人nhân 謀mưu 害hại 。 橫hoạnh 事sự 鉤câu 牽khiên 。 枉uổng 被bị 刑hình 責trách 。 牢lao 獄ngục 枷già 鎖tỏa 。
Hoặc ở tại tha phương, chúng không may bị người mưu hại. Việc xui xẻo ập đến, chúng bị hình phạt oan uổng và phải lao ngục xiềng xích.
或hoặc 遭tao 病bệnh 患hoạn 。 厄ách 難nạn 縈oanh 纏triền 。 囚tù 苦khổ 饑cơ 羸luy 。 無vô 人nhân 看khán 待đãi 。 被bị 人nhân 嫌hiềm 賤tiện 。 委ủy 棄khí 街nhai 衢cù 。 因nhân 此thử 命mạng 終chung 。 無vô 人nhân 救cứu 治trị 。 膨bành 脹trướng 爛lạn 壞hoại 。 日nhật 暴bạo 風phong 吹xuy 。 白bạch 骨cốt 飄phiêu 零linh 。 寄ký 他tha 鄉hương 土thổ 。 便tiện 與dữ 親thân 族tộc 。 歡hoan 會hội 長trường 乖quai 。 違vi 背bội 慈từ 恩ân 。 不bất 知tri 二nhị 老lão 。 永vĩnh 懷hoài 憂ưu 念niệm 。 或hoặc 因nhân 啼đề 泣khấp 。 眼nhãn 暗ám 目mục 盲manh 。 或hoặc 因nhân 悲bi 哀ai 。 氣khí 咽ế 成thành 病bệnh 。 或hoặc 緣duyên 憶ức 子tử 。 衰suy 變biến 死tử 亡vong 。 作tác 鬼quỷ 抱bão 魂hồn 。 不bất 曾tằng 割cát 捨xả 。
Hoặc chúng mắc bệnh hoạn, ách nạn bủa vây, tù khổ đói gầy, không ai săn sóc. Rồi thì bị người khinh rẻ và ruồng bỏ ở ngã tư đường. Thế nên tánh mạng có thể sẽ kết thúc và chẳng ai thèm cứu chữa. Thân thể sưng lên, thối rữa mục nát, mặt trời thiêu cháy, và gió cuốn đi. Xương trắng rải rác nơi đất khách. Chúng sẽ không bao giờ được đoàn tụ an vui với gia đình hay có thể báo đáp ơn sâu nghĩa nặng của cha mẹ, và không bao giờ biết được cha mẹ già đang ở tại quê nhà luôn mãi nhớ mong. Cũng có thể do bởi cha mẹ chúng khóc than nên khiến mắt mù lòa. Cũng có thể do bởi cha mẹ chúng bi ai nên nghẹn ngào thành bệnh. Cũng có thể do bởi cha mẹ chúng quá nhớ con nên tiều tụy rồi chết đi. Dù đã biến làm quỷ nhưng hồn của họ vẫn không thể buông xả con cái.
或hoặc 復phục 聞văn 子tử 。 不bất 崇sùng 學học 業nghiệp 。 朋bằng 逐trục 異dị 端đoan 。 無vô 賴lại 粗thô 頑ngoan 。 好hiếu 習tập 無vô 益ích 。 鬥đấu 打đả 竊thiết 盜đạo 。 觸xúc 犯phạm 鄉hương 閭lư 。 飲ẩm 酒tửu 樗xư 蒲bồ 。 姦gian 非phi 過quá 失thất 。 帶đái 累lụy 兄huynh 弟đệ 。 惱não 亂loạn 爹đa 娘nương 。 晨thần 去khứ 暮mộ 還hoàn 。 不bất 問vấn 尊tôn 親thân 。 動động 止chỉ 寒hàn 溫ôn 。 晦hối 朔sóc 朝triêu 暮mộ 。 永vĩnh 乖quai 扶phù 侍thị 。 安an 床sàng 薦tiến 枕chẩm 。 並tịnh 不bất 知tri 聞văn 。 參tham 問vấn 起khởi 居cư 。 從tùng 此thử 間gian 斷đoạn 。 父phụ 母mẫu 年niên 邁mại 。 形hình 貌mạo 衰suy 羸luy 。 羞tu 恥sỉ 見kiến 人nhân 。 忍nhẫn 受thọ 欺khi 抑ức 。
Hoặc có con cái chẳng chịu lo học hành, mà lại gia nhập băng đảng và làm những việc bất chính. Chúng thành những côn đồ vô lại, thô cộc, ngoan cố, ưa làm điều vô ích, đánh lộn, trộm cắp, xúc phạm bà con làng xóm, cờ bạc rượu chè. Chẳng những thế mà còn lôi kéo anh em vào con đường xấu để não loạn cha mẹ. Từ sáng sớm đã bỏ đi, đến tận khuya lắc mới về, và chẳng hề hỏi han gì về sức khỏe của song thân. Từ đầu tháng cho đến cuối tháng, từ sáng đến tối, chúng không hề trông nom hay dọn dẹp giường gối. Lại cũng chẳng biết là cha mẹ có ngủ ngon giấc không. Thời gian trôi qua, tuổi cha mẹ càng cao và thân hình gầy yếu, chúng cảm thấy xấu hổ khi gặp người khác, rồi cố nhẫn chịu và đè nén.
或hoặc 有hữu 父phụ 孤cô 母mẫu 寡quả 。 獨độc 守thủ 空không 堂đường 。 猶do 若nhược 客khách 人nhân 。 寄ký 居cư 他tha 舍xá 。 寒hàn 凍đống 飢cơ 渴khát 。 曾tằng 不bất 知tri 聞văn 。 晝trú 夜dạ 常thường 啼đề 。 自tự 嗟ta 自tự 嘆thán 。 應ưng 奉phụng 甘cam 旨chỉ 。 供cúng 養dường 尊tôn 親thân 。 若nhược 輩bối 妄vọng 人nhân 。 了liễu 無vô 是thị 事sự 。 每mỗi 作tác 羞tu 慚tàm 。 畏úy 人nhân 怪quái 笑tiếu 。
Hoặc có người cha góa vợ, người mẹ góa chồng. Họ đơn độc ở trong căn nhà trống rỗng và cảm thấy như là khách ở nhờ nhà người khác--rét lạnh đói khát, chẳng ai quan tâm. Ngày đêm họ thường khóc và than thở với mình. Nếu đứa con nào có hiếu thì sẽ phụng dưỡng ngọt bùi và cung dưỡng song thân. Còn nếu là đứa bất hiếu thì sẽ không hề biết việc này. Trái lại, chúng cảm thấy xấu hổ và sợ người chê cười nếu bắt gặp cha mẹ chúng.
或hoặc 持trì 財tài 食thực 。 供cúng 養dường 妻thê 兒nhi 。 忘vong 厥quyết 疲bì 勞lao 。 無vô 避tị 羞tu 恥sỉ 。 妻thê 妾thiếp 約ước 束thú 。 每mỗi 事sự 依y 從tùng 。 尊tôn 長trưởng 瞋sân 呵ha 。 全toàn 無vô 畏úy 懼cụ 。
Hoặc có đứa phung phí gia tài để nuôi vợ nuôi con mà chẳng than khổ nhọc. Không chút hổ thẹn, chúng phục tùng làm theo mọi điều ước muốn của thê thiếp. Nhưng khi tôn trưởng quở trách, chúng hoàn toàn chẳng chút kiêng sợ.
或hoặc 復phục 是thị 女nữ 。 適thích 配phối 他tha 人nhân 。 未vị 嫁giá 之chi 時thời 。 咸hàm 皆giai 孝hiếu 順thuận 。 婚hôn 嫁giá 已dĩ 訖ngật 。 不bất 孝hiếu 逐trục 增tăng 。 父phụ 母mẫu 微vi 瞋sân 。 即tức 生sanh 怨oán 恨hận 。 夫phu 婿tế 打đả 罵mạ 。 忍nhẫn 受thọ 甘cam 心tâm 。 異dị 姓tánh 他tha 宗tông 。 情tình 深thâm 眷quyến 重trọng 。 自tự 家gia 骨cốt 肉nhục 。 卻khước 以dĩ 為vi 疏sơ 。
Hoặc lại có đứa con gái chỉ quý trọng gia đình phía chồng. Khi chưa xuất giá, chúng hết mực hiếu thuận với cha mẹ mình. Nhưng sau khi đã kết hôn thì bất hiếu một cách mau chóng. Dù cha mẹ ruột chỉ biểu hiện một chút giận dữ thì liền sanh oán hận. Thế nhưng bị chồng đánh đập và mắng chửi thì nguyện cam lòng nhẫn chịu. Tuy là khác dòng khác họ, nhưng tình thâm kết chặt. Còn gia quyến cốt nhục thì phớt lờ cách xa.
或hoặc 隨tùy 夫phu 婿tế 。 外ngoại 郡quận 他tha 鄉hương 。 離ly 別biệt 爹đa 娘nương 。 無vô 心tâm 戀luyến 慕mộ 。 斷đoạn 絕tuyệt 消tiêu 息tức 。 音âm 信tín 不bất 通thông 。 遂toại 使sử 爹đa 娘nương 。 懸huyền 腸tràng 掛quải 肚đỗ 。 刻khắc 不bất 能năng 安an 。 宛uyển 如như 倒đảo 懸huyền 。 每mỗi 思tư 見kiến 面diện 。 如như 渴khát 思tư 漿tương 。 慈từ 念niệm 後hậu 人nhân 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。
Hoặc là theo chồng dời đến nơi khác, ly biệt cha mẹ mà lòng không chút quyến luyến. Chúng biệt tăm biệt tích và cắt đứt mọi thông tin liên lạc, khiến lòng cha mẹ quặn đau như bị treo ngược và không một thời khắc nào được bình an. Trong mỗi niệm, họ ước ao muốn thấy mặt con mình, như người khát thèm nước uống; nỗi lo nhớ về con cái không bao giờ ngừng nghỉ.
父phụ 母mẫu 恩ân 德đức 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 孝hiếu 之chi 愆khiên 。 卒thốt 難nan 陳trần 報báo 。
Ân đức của cha mẹ là vô lượng vô biên. Nếu ai trót phạm bất hiếu thì báo ứng thật khó diễn bày."
爾nhĩ 時thời 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 父phụ 母mẫu 重trọng 恩ân 。 舉cử 身thân 投đầu 地địa 。 搥trùy 胸hung 自tự 撲phác 。 身thân 毛mao 孔khổng 中trung 。 悉tất 皆giai 流lưu 血huyết 。 悶muộn 絕tuyệt 躃tích 地địa 。 良lương 久cửu 乃nãi 蘇tô 。
Khi đại chúng nghe Phật nói về trọng ân của cha mẹ, có vị lăn lộn trên đất, có vị đánh ngực, có vị tự đánh mình, có vị thì trong những lỗ chân lông nơi thân đều ứa ra máu, có vị té xỉu trên đất đến một hồi lâu sau mới tỉnh dậy.
高cao 聲thanh 唱xướng 言ngôn 。
Họ kêu gào rằng:
苦khổ 哉tai 苦khổ 哉tai 。 痛thống 哉tai 痛thống 哉tai 。 我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 深thâm 是thị 罪tội 人nhân 。 從tùng 來lai 未vị 覺giác 。 冥minh 若nhược 夜dạ 遊du 。 今kim 悟ngộ 知tri 非phi 。 心tâm 膽đảm 俱câu 碎toái 。 惟duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 哀ai 愍mẫn 救cứu 援viện 。 云vân 何hà 報báo 得đắc 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
"Thật thống khổ quá đi! Thật đau đớn quá đi! Giờ đây chúng con mới thấy rằng mình thật sự là tội nhân. Từ hồi nào đến giờ đã không biết rằng, mình như kẻ mù đi giữa đêm tối. Nay chúng con mới tỏ ngộ và cõi lòng đều tan nát. Kính mong Thế Tôn hãy xót thương cứu giúp. Xin nói cho chúng con biết để làm sao báo đáp được ân tình sâu dày của cha mẹ?"
爾nhĩ 時thời 如Như 來Lai 。 即tức 以dĩ 八bát 種chủng 。 深thâm 重trọng 梵Phạn 音âm 。 告cáo 諸chư 大đại 眾chúng 。
Lúc bấy giờ Như Lai liền dùng tám loại Phạn âm thâm sâu mà bảo các đại chúng:
汝nhữ 等đẳng 當đương 知tri 。 我ngã 今kim 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。
"Các ông phải biết những điều sau đây. Ta nay sẽ phân biệt và giảng giải cho các ông.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 左tả 肩kiên 擔đảm 父phụ 。 右hữu 肩kiên 擔đảm 母mẫu 。 研nghiên 皮bì 至chí 骨cốt 。 穿xuyên 骨cốt 至chí 髓tủy 。 遶nhiễu 須Tu 彌Di 山Sơn 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 血huyết 流lưu 沒một 踝hõa 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người, vai trái vác cha, vai phải vác mẹ, rồi đi vòng quanh núi Diệu Cao suốt trăm ngàn kiếp cho đến chỉ còn da bọc xương, rồi xuyên thấu xương đến tủy và máu chảy ngập cả đôi mắt cá chân, thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 遭tao 饑cơ 饉cận 劫kiếp 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 盡tận 其kỳ 己kỷ 身thân 。 臠luyến 割cát 碎toái 壞hoại 。 猶do 如như 微vi 塵trần 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người gặp kiếp đói khát, họ vì cha mẹ mà lóc hết thịt trên thân của mình thành những miếng nhỏ như các hạt vi trần, và họ làm như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 手thủ 執chấp 利lợi 刀đao 。 剜oan 其kỳ 眼nhãn 睛tình 。 獻hiến 於ư 如Như 來Lai 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người vì cha mẹ, tay cầm dao bén mà khoét mắt của mình để phụng hiến cho Như Lai, và họ làm như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 亦diệc 以dĩ 利lợi 刀đao 。 割cát 其kỳ 心tâm 肝can 。 血huyết 流lưu 徧biến 地địa 。 不bất 辭từ 痛thống 苦khổ 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người vì cha mẹ, họ cũng dùng dao bén mà mổ tim gan, máu chảy lai láng trên đất, chẳng sợ đau đớn, và họ làm như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 百bách 千thiên 刀đao 戟kích 。 一nhất 時thời 刺thứ 身thân 。 於ư 自tự 身thân 中trung 。 左tả 右hữu 出xuất 入nhập 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người vì cha mẹ, họ chịu bị trăm ngàn cây đao đồng thời đâm vào thân, xuyên thủng từ bên này sang bên kia, và họ phải chịu như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 打đả 骨cốt 出xuất 髓tủy 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người vì cha mẹ, họ chịu bị đánh lồi xương, đến nỗi tủy văng ra ngoài, và họ phải chịu như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 吞thôn 熱nhiệt 鐵thiết 丸hoàn 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 徧biến 身thân 焦tiêu 爛lạn 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người vì cha mẹ, họ chịu nuốt những viên sắt nóng, toàn thân cháy chín, và họ phải chịu như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ."
爾nhĩ 時thời 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 父phụ 母mẫu 恩ân 德đức 。 垂thùy 淚lệ 悲bi 泣khấp 。 痛thống 割cát 於ư 心tâm 。 諦đế 思tư 無vô 計kế 。
Khi đại chúng nghe Phật nói về ân đức của cha mẹ, ai nấy đều rơi lệ thương cảm và lòng đau như cắt. Họ cùng ngẫm nghĩ nhưng đều chẳng biết phải làm gì.
同đồng 聲thanh 發phát 言ngôn 。 深thâm 生sanh 慚tàm 愧quý 。 共cộng 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
Với lòng hổ thẹn sâu xa, đại chúng đồng thanh bạch Phật rằng:
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 深thâm 是thị 罪tội 人nhân 。 云vân 何hà 報báo 得đắc 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
"Bạch Thế Tôn! Giờ đây chúng con mới thấy rằng mình thật sự là tội nhân. Chúng con phải làm thế nào để báo đáp thâm ân của cha mẹ?"
佛Phật 告cáo 弟đệ 子tử 。
Phật bảo chúng đệ tử:
欲dục 得đắc 報báo 恩ân 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 書thư 寫tả 此thử 經Kinh 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 讀độc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 懺sám 悔hối 罪tội 愆khiên 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 供cúng 養dường 三Tam 寶Bảo 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 受thọ 持trì 齋trai 戒giới 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 布bố 施thí 修tu 福phước 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 則tắc 得đắc 名danh 為vi 。 孝hiếu 順thuận 之chi 子tử 。 不bất 作tác 此thử 行hành 。 是thị 地địa 獄ngục 人nhân 。
"Nếu muốn báo ơn cha mẹ thì hãy biên chép Kinh này. Hãy vì cha mẹ mà đọc tụng Kinh này. Hãy vì cha mẹ mà sám hối tội lỗi. Hãy vì cha mẹ mà cúng dường Tam Bảo. Hãy vì cha mẹ mà ăn chay trì giới. Hãy vì cha mẹ mà bố thí tu phước. Nếu ai có thể làm những việc như vậy thì mới được gọi là người con hiếu thảo. Còn nếu không làm những việc này thì là người của địa ngục."
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
不bất 孝hiếu 之chi 人nhân 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 墮đọa 於ư 阿A 鼻Tị 。 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 此thử 大đại 地địa 獄ngục 。 縱tung 廣quảng 八bát 萬vạn 由do 旬tuần 。 四tứ 面diện 鐵thiết 城thành 。 周chu 圍vi 羅la 網võng 。 其kỳ 地địa 亦diệc 鐵thiết 。 盛thịnh 火hỏa 洞đỗng 然nhiên 。 猛mãnh 烈liệt 火hỏa 燒thiêu 。 雷lôi 奔bôn 電điện 爍thước 。 烊dương 銅đồng 鐵thiết 汁trấp 。 澆kiêu 灌quán 罪tội 人nhân 。 銅đồng 狗cẩu 鐵thiết 蛇xà 。 恒hằng 吐thổ 煙yên 火hỏa 。 焚phần 燒thiêu 煮chử 炙chích 。 脂chi 膏cao 焦tiêu 燃nhiên 。 苦khổ 痛thống 哀ai 哉tai 。 難nan 堪kham 難nan 忍nhẫn 。 鉤câu 竿can 。 鎗thương 槊sóc 。 鐵thiết 鏘thương 。 鐵thiết 串xuyến 。 鐵thiết 槌chùy 。 鐵thiết 戟kích 。 劍kiếm 樹thụ 。 刀đao 輪luân 。 如như 雨vũ 如như 雲vân 。 空không 中trung 而nhi 下hạ 。
"Sau khi mạng chung, những kẻ bất hiếu sẽ đọa Địa ngục Vô Gián. Chu vi của đại địa ngục này là 80.000 dịch trình. Bốn phía của ngục thành làm bằng sắt và có lưới bao phủ. Đất của ngục này cũng làm bằng sắt và có lửa bốc cháy phừng phực. Người tội bị lửa dữ hừng hực thiêu đốt, điện chớp sáng cùng sấm sét rượt đánh, và bị nước sắt nước đồng tạt vào. Chó đồng với rắn sắt luôn phun ra khói lửa để thiêu đốt và quay nướng phần thịt mỡ của tội nhân. Thống khổ thương lắm thay! Thật khó kham khó nhẫn! Lại có móc câu, giáo mác, thương sắt, xiềng sắt, chùy sắt, dùi sắt, cây cối treo kiếm, và bánh xe bằng đao, chúng từ trên không rơi xuống như mây như mưa.
或hoặc 斬trảm 或hoặc 刺thứ 。 苦khổ 罰phạt 罪tội 人nhân 。 歷lịch 劫kiếp 受thọ 殃ương 。 無vô 時thời 暫tạm 歇hiết 。 又hựu 令linh 更cánh 入nhập 。 餘dư 諸chư 地địa 獄ngục 。 頭đầu 戴đái 火hỏa 盆bồn 。 鐵thiết 車xa 碾niễn 身thân 。 縱túng 橫hoành 駛sử 過quá 。 腸tràng 肚đỗ 分phân 裂liệt 。 骨cốt 肉nhục 焦tiêu 爛lạn 。 一nhất 日nhật 之chi 中trung 。 千thiên 生sanh 萬vạn 死tử 。 受thọ 如như 是thị 苦khổ 。 皆giai 因nhân 前tiền 身thân 。 忤ngỗ 逆nghịch 不bất 孝hiếu 。 故cố 獲hoạch 斯tư 罪tội 。
Hoặc tội nhân bị chém, bị đâm, và phải chịu trừng phạt thống khổ đến suốt nhiều kiếp mà không chút tạm ngưng. Sau đó lại phải vào các địa ngục còn lại. Trên đầu đội chậu lửa; xe sắt cán dọc cán ngang qua thân thể, làm bụng và ruột xé toẹt ra, xương nghiền nát và thịt cháy chín. Trong một ngày, họ phải chịu ngàn vạn lần chết đi sống lại. Kẻ thọ tội khổ như thế đều là do gây tạo ngỗ nghịch và bất hiếu với cha mẹ ở đời trước."
爾nhĩ 時thời 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 父phụ 母mẫu 恩ân 德đức 。 垂thùy 淚lệ 悲bi 泣khấp 。
Khi đại chúng nghe Phật nói về ân đức của cha mẹ, ai nấy đều rơi lệ thương cảm.
告cáo 於ư 如Như 來Lai 。
Họ thưa với Như Lai rằng:
我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 云vân 何hà 報báo 得đắc 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
"[Bạch Thế Tôn!] Giờ đây chúng con phải làm thế nào để báo đáp thâm ân của cha mẹ?"
佛Phật 告cáo 弟đệ 子tử 。
Phật bảo chúng đệ tử:
欲dục 得đắc 報báo 恩ân 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 造tạo 此thử 經Kinh 典điển 。 是thị 真chân 報báo 得đắc 。 父phụ 母mẫu 恩ân 也dã 。
"Nếu muốn báo ơn cha mẹ thì hãy biên chép và lưu truyền Kinh điển này. Đó mới thật sự là báo ơn cha mẹ.
能năng 造tạo 一nhất 卷quyển 。 得đắc 見kiến 一nhất 佛Phật 。 能năng 造tạo 十thập 卷quyển 。 得đắc 見kiến 十thập 佛Phật 。 能năng 造tạo 百bách 卷quyển 。 得đắc 見kiến 百bách 佛Phật 。 能năng 造tạo 千thiên 卷quyển 。 得đắc 見kiến 千thiên 佛Phật 。 能năng 造tạo 萬vạn 卷quyển 。 得đắc 見kiến 萬vạn 佛Phật 。
是thị 等đẳng 善thiện 人nhân 。 造tạo 經Kinh 力lực 故cố 。 是thị 諸chư 佛Phật 等đẳng 。 常thường 來lai 慈từ 護hộ 。 立lập 使sử 其kỳ 人nhân 。 生sanh 身thân 父phụ 母mẫu 。 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 受thọ 諸chư 快khoái 樂lạc 。 離ly 地địa 獄ngục 苦khổ 。
Do bởi năng lực từ sự ấn tống Kinh điển nên những người lương thiện này sẽ được chư Phật từ bi thường đến gia hộ. Lại nữa, năng lực ấy có thể lập tức khiến cha mẹ của họ sanh lên trời để thọ hưởng vui sướng và xa rời khổ ách của địa ngục."
爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 阿a 修tu 羅la 。 迦ca 樓lâu 羅la 。 緊khẩn 那na 羅la 。 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 。 人nhân 非phi 人nhân 等đẳng 。 天thiên 。 龍long 。 夜dạ 叉xoa 。 乾càn 闥thát 婆bà 。 及cập 諸chư 小tiểu 王vương 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 是thị 諸chư 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 所sở 言ngôn 。 身thân 毛mao 皆giai 豎thụ 。 悲bi 泣khấp 哽ngạnh 咽ế 。 不bất 能năng 自tự 裁tài 。
Lúc bấy giờ ngài Khánh Hỷ và các đại chúng, gồm có trời, rồng, quỷ tiệp tật, tầm hương thần, phi thiên, kim sí điểu, nghi thần, đại mãng xà, người và phi nhân, cùng Chuyển Luân Thánh Vương và các tiểu vương, khi nghe Phật nói thì tất cả lông trên thân đều dựng đứng. Họ nghẹn ngào thương cảm và không thể tự kiềm chế bản thân.
各các 發phát 願nguyện 言ngôn 。
Sau đó, mỗi vị phát nguyện rằng:
我ngã 等đẳng 從tùng 今kim 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 寧ninh 碎toái 此thử 身thân 。 猶do 如như 微vi 塵trần 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 誓thệ 不bất 違vi 於ư 。 如Như 來Lai 聖thánh 教giáo 。
"Kể từ bây giờ cho đến hết vị lai, chúng con thà cho thân này bị nghiền nát như vi trần đến suốt trăm ngàn kiếp, chứ thề không vi phạm thánh giáo của Như Lai.
寧ninh 以dĩ 鐵thiết 鉤câu 。 拔bạt 出xuất 其kỳ 舌thiệt 。 長trường 有hữu 由do 旬tuần 。 鐵thiết 犁lê 耕canh 之chi 。 血huyết 流lưu 成thành 河hà 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 誓thệ 不bất 違vi 於ư 。 如Như 來Lai 聖thánh 教giáo 。
Chúng con thà bị móc câu sắt kéo lưỡi dài ra một dịch trình, rồi đến suốt trăm ngàn kiếp bị cày sắt cày bừa trên đó và máu chảy thành sông, chứ thề không vi phạm thánh giáo của Như Lai.
寧ninh 以dĩ 百bách 千thiên 刀đao 輪luân 。 於ư 自tự 身thân 中trung 。 自tự 由do 出xuất 入nhập 。 誓thệ 不bất 違vi 於ư 。 如Như 來Lai 聖thánh 教giáo 。
Chúng con thà bị trăm ngàn bánh xe bằng đao tự do xuyên vào lăn ra, chứ thề không vi phạm thánh giáo của Như Lai.
寧ninh 以dĩ 鐵thiết 網võng 。 周chu 匝táp 纏triền 身thân 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 誓thệ 不bất 違vi 於ư 。 如Như 來Lai 聖thánh 教giáo 。
Chúng con thà bị lưới sắt quấn siết vào thân suốt trăm ngàn kiếp, chứ thề không vi phạm thánh giáo của Như Lai.
寧ninh 以dĩ 剉tỏa 碓đối 。 斬trảm 碎toái 其kỳ 身thân 。 百bách 千thiên 萬vạn 段đoạn 。 皮bì 肉nhục 筋cân 骨cốt 。 悉tất 皆giai 零linh 落lạc 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 終chung 不bất 違vi 於ư 。 如Như 來Lai 聖thánh 教giáo 。
Chúng con thà suốt trăm ngàn kiếp bị chặt, bị giã, bị chém, và nghiền nát thân này thành một tỷ đoạn--thịt, da, gân, và xương thảy đều tan rã--chứ thề không vi phạm thánh giáo của Như Lai."
爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 。 從tùng 於ư 坐tọa 中trung 。 安an 祥tường 而nhi 起khởi 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
Lúc bấy giờ ngài Khánh Hỷ từ chỗ ngồi an tường đứng dậy và bạch Phật rằng:
世Thế 尊Tôn 。 此thử 經Kinh 當đương 何hà 名danh 之chi 。 云vân 何hà 奉phụng 持trì 。
"Bạch Thế Tôn! Kinh này tên là gì, và chúng con phụng trì như thế nào?"
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
此thử 經Kinh 名danh 為vi 。 父Phụ 母Mẫu 恩Ân 重Trọng 難Nan 報Báo 經Kinh 。 以dĩ 是thị 名danh 字tự 。 汝nhữ 當đương 奉phụng 持trì 。
"Kinh này tên là Cha Mẹ Ân Trọng Khó Báo Đáp. Với danh tự này, ông hãy theo đó mà phụng trì."
爾nhĩ 時thời 大đại 眾chúng 。 天thiên 人nhân 阿a 修tu 羅la 等đẳng 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。 作tác 禮lễ 而nhi 退thoái 。
Lúc bấy giờ đại chúng, gồm có trời, người, phi thiên, và những loài hữu tình khác, khi nghe lời Phật dạy, họ đều rất vui mừng, tín thọ phụng hành, đảnh lễ rồi cáo lui.
父Phụ 母Mẫu 恩Ân 重Trọng 難Nan 報Báo 經Kinh
Kinh Cha Mẹ Ân Trọng Khó Báo Đáp
Bhikṣu: bíc su
Kinh Cha Mẹ Ân Trọng Khó Báo Đáp
如như 是thị 我ngã 聞văn 。
Tôi nghe như vầy:
一nhất 時thời 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 二nhị 千thiên 五ngũ 百bách 人nhân 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 三tam 萬vạn 八bát 千thiên 人nhân 俱câu 。
Một thuở nọ, Đức Phật ở tại vườn Cấp Cô Độc, trong Rừng cây Chiến Thắng gần thành Phong Đức, cùng với 2.500 vị đại Bhikṣu [bíc su] và 38.000 vị đại Bồ-tát.
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 引dẫn 領lãnh 大đại 眾chúng 。 直trực 往vãng 南nam 行hành 。 忽hốt 見kiến 路lộ 邊biên 。 聚tụ 骨cốt 一nhất 堆đôi 。 爾nhĩ 時thời 如Như 來Lai 。 向hướng 彼bỉ 枯khô 骨cốt 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 恭cung 敬kính 禮lễ 拜bái 。
Có một hôm, Thế Tôn dẫn đại chúng đi về hướng nam. Bỗng nhiên đại chúng nhìn thấy một đống xương ở ven đường. Lúc bấy giờ Như Lai hướng về đống xương khô kia, rồi cúi đầu đảnh lễ với năm điểm chạm đất và cung kính lễ bái.
阿A 難Nan 合hợp 掌chưởng 。 白bạch 言ngôn 。
Khi ấy ngài Khánh Hỷ chắp tay và bạch rằng:
世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 是thị 三tam 界giới 大Đại 師Sư 。 四tứ 生sanh 慈từ 父phụ 。 眾chúng 人nhân 歸quy 敬kính 。 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 禮lễ 拜bái 枯khô 骨cốt 。
"Bạch Thế Tôn! Như Lai là bậc Đại Sư của ba cõi, cha lành của bốn loại chúng sanh; mọi người đều quy y và cung kính. Vì nhân duyên gì mà Ngài lễ bái đống xương khô?"
❖
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
汝nhữ 等đẳng 雖tuy 是thị 。 吾ngô 上thượng 首thủ 弟đệ 子tử 。 出xuất 家gia 日nhật 久cửu 。 知tri 事sự 未vị 廣quảng 。 此thử 一nhất 堆đôi 枯khô 骨cốt 。 或hoặc 是thị 我ngã 前tiền 世thế 祖tổ 先tiên 。 多đa 生sanh 父phụ 母mẫu 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 我ngã 今kim 禮lễ 拜bái 。
"Tuy các ông là những đệ tử lớn của Ta và đã xuất gia lâu rồi, nhưng sự hiểu biết vẫn chưa sâu rộng. Đống xương khô này có thể là tổ tiên hay cha mẹ của Ta trong nhiều đời trước. Bởi nhân duyên ấy mà Ta nay lễ bái họ."
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
汝nhữ 今kim 將tương 此thử 一nhất 堆đôi 枯khô 骨cốt 。 分phân 作tác 二nhị 分phần 。 若nhược 是thị 男nam 骨cốt 。 色sắc 白bạch 且thả 重trọng 。 若nhược 是thị 女nữ 骨cốt 。 色sắc 黑hắc 且thả 輕khinh 。
"Bây giờ ông hãy phân đống xương khô này làm hai phần. Nếu là xương của người nam thì sẽ có màu trắng và nặng. Còn nếu là xương của người nữ thì sẽ có màu đen và nhẹ."
阿A 難Nan 白bạch 言ngôn 。
Ngài Khánh Hỷ bạch rằng:
世Thế 尊Tôn 。 男nam 人nhân 在tại 世thế 。 衫sam 帶đái 鞋hài 帽mạo 。 裝trang 束thúc 嚴nghiêm 好hảo 。 一nhất 望vọng 知tri 為vi 。 男nam 子tử 之chi 身thân 。 女nữ 人nhân 在tại 世thế 。 多đa 塗đồ 脂chi 粉phấn 。 或hoặc 薰huân 蘭lan 麝xạ 。 如như 是thị 裝trang 飾sức 。 即tức 得đắc 知tri 是thị 。 女nữ 流lưu 之chi 身thân 。 而nhi 今kim 死tử 後hậu 。 白bạch 骨cốt 一nhất 般ban 。 教giáo 弟đệ 子tử 等đẳng 。 如như 何hà 認nhận 得đắc 。
"Bạch Thế Tôn! Người nam lúc còn sống, họ mặc áo, thắt nịt, mang giày, đội nón, và trang nghiêm đẹp đẽ, khi nhìn thoáng qua thì biết đó là thân người nam. Người nữ lúc còn sống, họ bôi son thoa phấn và xức dầu thơm; với trang sức như thế, thì liền biết đó là thân người nữ. Thế nhưng sau khi chết, giờ họ chỉ còn lại một đống xương giống nhau. Xin Phật dạy chúng con để nhận biết được sự khác biệt này?"
❖
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
若nhược 是thị 男nam 子tử 。 在tại 世thế 之chi 時thời 。 入nhập 於ư 伽già 藍lam 。 聽thính 講giảng 經Kinh 律luật 。 禮lễ 拜bái 三Tam 寶Bảo 。 念niệm 佛Phật 名danh 號hiệu 。 所sở 以dĩ 其kỳ 骨cốt 。 色sắc 白bạch 且thả 重trọng 。 世thế 間gian 女nữ 人nhân 。 短đoản 於ư 智trí 力lực 。 易dị 溺nịch 於ư 情tình 。 生sanh 男nam 育dục 女nữ 。 認nhận 為vi 天thiên 職chức 。
"Người nam lúc sanh thời, nếu họ có vào chùa nghe giảng Kinh luật, lễ bái Tam Bảo, và niệm danh hiệu Phật, thì xương sẽ có màu trắng và nặng. Còn phần đông người nữ ở thế gian thì trí lực kém và dễ chìm đắm bởi tình cảm. Họ phải sanh đẻ, nuôi nấng con cái, và cho đó là thiên chức của mình.
每mỗi 生sanh 一nhất 孩hài 。 賴lại 乳nhũ 養dưỡng 命mạng 。 乳nhũ 由do 血huyết 變biến 。 每mỗi 孩hài 飲ẩm 母mẫu 。 八bát 斛hộc 四tứ 斗đẩu 。 甚thậm 多đa 白bạch 乳nhũ 。 所sở 以dĩ 憔tiều 悴tụy 。 骨cốt 現hiện 黑hắc 色sắc 。 其kỳ 量lượng 亦diệc 輕khinh 。
Mỗi em bé khi lọt lòng đều nhờ vào sữa mẹ để nuôi sống. Sữa đó là do máu chuyển biến thành. Trung bình mỗi em bé uống khoảng 840 lít sữa mẹ. Bởi vậy mà người mẹ trở nên tiều tụy, xương chuyển sang màu đen và trọng lượng cũng nhẹ đi."
阿A 難Nan 聞văn 語ngữ 。 痛thống 割cát 於ư 心tâm 。 垂thùy 淚lệ 悲bi 泣khấp 。
Khi ngài Khánh Hỷ nghe lời dạy của Phật, lòng đau như cắt, nước mắt đầm đìa.
白bạch 言ngôn 。
Ngài bạch rằng:
世Thế 尊Tôn 。 母mẫu 之chi 恩ân 德đức 。 云vân 何hà 報báo 答đáp 。
"Bạch Thế Tôn! Con phải làm sao để báo đáp ân đức của mẫu thân?"
❖
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 我ngã 當đương 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。
"Ông nay hãy lắng nghe. Ta sẽ phân biệt và giảng giải cho ông.
母mẫu 胎thai 懷hoài 子tử 。 凡phàm 經kinh 十thập 月nguyệt 。 甚thậm 為vi 辛tân 苦khổ 。
Lúc có thai, người mẹ phải cưu mang suốt mười tháng. Đây thật khổ nhọc biết dường nào.
在tại 母mẫu 胎thai 時thời 。 第đệ 一nhất 月nguyệt 中trung 。 如như 草thảo 上thượng 珠châu 。 朝triêu 不bất 保bảo 暮mộ 。 晨thần 聚tụ 將tương 來lai 。 午ngọ 消tiêu 散tán 去khứ 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ nhất, mạng sống của thai nhi như giọt sương trên ngọn cỏ, từ lúc bình minh đến hoàng hôn có biết còn không, sáng sớm tụ đọng lại, giữa trưa tiêu tan đi.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 二nhị 月nguyệt 中trung 。 恰kháp 如như 凝ngưng 酥tô 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ nhì, thai nhi đọng lại như sữa đặc.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 三tam 月nguyệt 中trung 。 猶do 如như 凝ngưng 血huyết 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ ba, thai nhi đọng lại như cục máu.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 四tứ 月nguyệt 中trung 。 稍sảo 作tác 人nhân 形hình 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ tư, thai nhi đã có chút hình người.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 五ngũ 月nguyệt 中trung 。 兒nhi 在tại 母mẫu 腹phúc 。 生sanh 有hữu 五ngũ 胞bào 。 何hà 者giả 為vi 五ngũ 。 頭đầu 為vi 一nhất 胞bào 。 兩lưỡng 肘trửu 。 兩lưỡng 膝tất 。 各các 為vi 一nhất 胞bào 。 共cộng 成thành 五ngũ 胞bào 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ năm, thai nhi ở trong bụng mẹ đã bắt đầu phát triển năm phần. Những gì là năm? Đó là đầu, hai khuỷu tay, và hai đầu gối.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 六lục 月nguyệt 中trung 。 兒nhi 在tại 母mẫu 腹phúc 。 六lục 精tinh 齊tề 開khai 。 何hà 者giả 為vi 六lục 。 眼nhãn 為vi 一nhất 精tinh 。 耳nhĩ 為vi 二nhị 精tinh 。 鼻tị 為vi 三tam 精tinh 。 口khẩu 為vi 四tứ 精tinh 。 舌thiệt 為vi 五ngũ 精tinh 。 意ý 為vi 六lục 精tinh 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ sáu, thai nhi ở trong bụng mẹ đã hoàn chỉnh sáu giác quan. Những gì là sáu? Mắt là một. Tai là hai. Mũi là ba. Lưỡi là bốn. Thân là năm. Ý là sáu.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 七thất 月nguyệt 中trung 。 兒nhi 在tại 母mẫu 腹phúc 。 生sanh 成thành 骨cốt 節tiết 。 三tam 百bách 六lục 十thập 。 及cập 生sanh 毛mao 孔khổng 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ bảy, thai nhi ở trong bụng mẹ đã hình thành 360 đốt xương và 84.000 lỗ chân lông.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 八bát 月nguyệt 中trung 。 出xuất 生sanh 意ý 智trí 。 以dĩ 及cập 九cửu 竅khiếu 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ tám, thai nhi đã sanh ý trí và đầy đủ chín lỗ.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 九cửu 月nguyệt 中trung 。 兒nhi 在tại 母mẫu 腹phúc 。 吸hấp 收thu 食thực 物vật 。 所sở 出xuất 各các 質chất 。 桃đào 梨lê 蒜toán 果quả 。 五ngũ 穀cốc 精tinh 華hoa 。 其kỳ 母mẫu 身thân 中trung 。 生sanh 臟tạng 向hướng 下hạ 。 熟thục 臟tạng 向hướng 上thượng 。 喻dụ 如như 地địa 面diện 。 有hữu 山sơn 聳tủng 出xuất 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ chín, thai nhi ở trong bụng mẹ đã có thể hấp thu dinh dưỡng từ các chất như trái đào, trái lê, rau quả, và ngũ cốc. Ở bên trong thân thể của người mẹ, các bộ phận dạ dày hướng xuống, còn các bộ phận đường ruột hướng lên, và được ví như trên mặt đất có ngọn núi cao vót chồi ra.
山sơn 有hữu 三tam 名danh 。
Núi có ba tên:
一nhất 號hiệu 須Tu 彌Di 。 二nhị 號hiệu 業Nghiệp 山Sơn 。 三tam 號hiệu 血Huyết 山Sơn 。
1. Diệu Cao
2. Nghiệp Sơn
3. Huyết Sơn
此thử 設thiết 喻dụ 山sơn 。 一nhất 度độ 崩băng 來lai 。 化hóa 為vi 一nhất 條điều 。 母mẫu 血huyết 凝ngưng 成thành 。 胎thai 兒nhi 食thực 料liệu 。
Đây được dụ như khi núi sạt lở và kết làm một tuyến dài. Cũng tương tự như vậy, máu của mẹ ngưng đông lại để tạo thành thức ăn cho thai nhi.
母mẫu 懷hoài 胎thai 時thời 。 第đệ 十thập 月nguyệt 中trung 。 孩hài 兒nhi 全toàn 體thể 。 一nhất 一nhất 完hoàn 成thành 。 方phương 乃nãi 降giáng 生sanh 。
Khi người mẹ mang thai ở tháng thứ mười, toàn thân thể của thai nhi đã phát triển đầy đủ và sẵn sàng chào đời.
若nhược 是thị 決quyết 為vi 。 孝hiếu 順thuận 之chi 子tử 。 擎kình 拳quyền 合hợp 掌chưởng 。 安an 祥tường 出xuất 生sanh 。 不bất 損tổn 傷thương 母mẫu 。 母mẫu 無vô 所sở 苦khổ 。
Nếu quả là đứa con hiếu thuận thì sẽ chắp tay và bình an sanh ra. Người mẹ sẽ không tổn thương và cũng chẳng đau đớn.
倘thảng 兒nhi 決quyết 為vi 。 忤ngỗ 逆nghịch 之chi 子tử 。 破phá 損tổn 母mẫu 胎thai 。 扯xả 母mẫu 心tâm 肝can 。 踏đạp 母mẫu 胯khóa 骨cốt 。 如như 千thiên 刀đao 攪giảo 。 又hựu 彷phảng 彿phất 似tự 。 萬vạn 刃nhận 攢toàn 心tâm 。 如như 斯tư 重trùng 苦khổ 。 出xuất 生sanh 此thử 兒nhi 。
Còn nếu là đứa con ngỗ nghịch thì sẽ gây hại cho thai của người mẹ, kéo xé tim gan và đạp xương chậu của mẹ mình. Lúc sanh, người mẹ cảm thấy như bị cả ngàn con dao đâm vào, hoặc lại giống như bị 10.000 lưỡi đao xuyên thủng thấu tim. Đây là những thống khổ mà người mẹ phải chịu khi sanh ra đứa con này.
❖
更cánh 分phân 晰tích 言ngôn 。 尚thượng 有hữu 十thập 恩ân 。
Để phân tích cho cặn kẽ thì có mười ân huệ mà người mẹ đã dành cho con:
第đệ 一nhất 。 懷hoài 胎thai 守thủ 護hộ 恩ân 。 第đệ 二nhị 。 臨lâm 產sản 受thọ 苦khổ 恩ân 。 第đệ 三tam 。 生sanh 子tử 忘vong 憂ưu 恩ân 。 第đệ 四tứ 。 咽yên 苦khổ 吐thổ 甘cam 恩ân 。 第đệ 五ngũ 。 迴hồi 乾can 就tựu 濕thấp 恩ân 。 第đệ 六lục 。 哺bộ 乳nhũ 養dưỡng 育dục 恩ân 。 第đệ 七thất 。 洗tẩy 濯trạc 不bất 淨tịnh 恩ân 。 第đệ 八bát 。 遠viễn 行hành 憶ức 念niệm 恩ân 。 第đệ 九cửu 。 深thâm 加gia 體thể 恤tuất 恩ân 。 第đệ 十thập 。 究cứu 竟cánh 憐lân 愍mẫn 恩ân 。
1. Ơn bảo hộ gìn giữ khi mang thai.
2. Ơn chịu đau đớn lúc sanh nở.
3. Ơn quên đi sầu muộn khi con chào đời.
4. Ơn nuốt đắng để mớm phần ngọt cho con.
5. Ơn nằm ướt để chừa chỗ khô cho con.
6. Ơn cho bú và nuôi dưỡng.
7. Ơn lau rửa đồ bất tịnh trên thân con.
8. Ơn nhớ nhung khi con đi xa.
9. Ơn hy sinh thân mình vì con.
10. Ơn hết mực thương yêu.
❖
第đệ 一nhất 。 懷hoài 胎thai 守thủ 護hộ 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
1. Ơn bảo hộ gìn giữ khi mang thai. Kệ rằng:
累lũy 劫kiếp 因nhân 緣duyên 重trọng 。
今kim 來lai 托thác 母mẫu 胎thai 。
月nguyệt 逾du 生sanh 五ngũ 臟tạng 。
七thất 七thất 六lục 精tinh 開khai 。
體thể 重trọng 如như 山sơn 岳nhạc 。
動động 止chỉ 劫kiếp 風phong 災tai 。
羅la 衣y 都đô 不bất 掛quải 。
妝trang 鏡kính 惹nhạ 塵trần 埃ai 。
Nhiều kiếp nhân duyên dày
Nay thác vào thai mẹ
Tháng qua sanh ngũ tạng
Bảy tuần đủ sáu căn
Thân mẹ nặng như núi
Đi đứng như kiếp gió
Áo đẹp chẳng còn mặc
Gương soi dính đầy bụi
❖
第đệ 二nhị 。 臨lâm 產sản 受thọ 苦khổ 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
2. Ơn chịu đau đớn lúc sanh nở. Kệ rằng:
懷hoài 經kinh 十thập 箇cá 月nguyệt 。
難nan 產sản 將tương 欲dục 臨lâm 。
朝triêu 朝triêu 如như 重trọng 病bệnh 。
日nhật 日nhật 似tự 昏hôn 沉trầm 。
難nan 將tương 惶hoàng 怖bố 述thuật 。
愁sầu 淚lệ 滿mãn 胸hung 襟khâm 。
含hàm 悲bi 告cáo 親thân 族tộc 。
惟duy 懼cụ 死tử 來lai 侵xâm 。
Mang thai dài mười tháng
Sanh khó sắp kề đến
Sáng sáng như bệnh nặng
Ngày ngày tựa hôn trầm
Sợ hãi khó diễn bày
Lệ sầu khắp tim đau
Ngậm ngùi bảo người thân
Cái chết đang tiến gần
❖
第đệ 三tam 。 生sanh 子tử 忘vong 憂ưu 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
3. Ơn quên đi sầu muộn khi con chào đời. Kệ rằng:
慈từ 母mẫu 生sanh 兒nhi 日nhật 。
五ngũ 臟tạng 總tổng 開khai 張trương 。
身thân 心tâm 俱câu 悶muộn 絕tuyệt 。
血huyết 流lưu 似tự 屠đồ 羊dương 。
生sanh 已dĩ 聞văn 兒nhi 健kiện 。
歡hoan 喜hỷ 倍bội 加gia 常thường 。
喜hỷ 定định 悲bi 還hoàn 至chí 。
痛thống 苦khổ 徹triệt 心tâm 腸tràng 。
Ngày mẹ hiền sanh con
Ngũ tạng như mở tung
Thân tâm đều kiệt quệ
Máu chảy tựa mổ dê
Khi nghe con bình an
Vui mừng gấp bội thường
Hết vui sầu lại đến
Thống khổ quặn ruột tim
❖
第đệ 四tứ 。 咽yên 苦khổ 吐thổ 甘cam 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
4. Ơn nuốt đắng để mớm phần ngọt cho con. Kệ rằng:
父phụ 母mẫu 恩ân 深thâm 重trọng 。
顧cố 憐lân 沒một 失thất 時thời 。
吐thổ 甘cam 無vô 稍sảo 息tức 。
咽yên 苦khổ 不bất 顰tần 眉mi 。
愛ái 重trọng 情tình 難nan 忍nhẫn 。
恩ân 深thâm 復phục 倍bội 悲bi 。
但đãn 令linh 孩hài 兒nhi 飽bão 。
慈từ 母mẫu 不bất 辭từ 饑cơ 。
Ơn cha mẹ sâu nặng
Thương con không hề phai
Mớm ngọt chẳng chút nghỉ
Nuốt đắng không nhíu mày
Ái trọng tình bao la
Thâm ân thương vô bờ
Chỉ mong con no nê
Mẹ hiền đói chẳng màng
❖
第đệ 五ngũ 。 迴hồi 乾can 就tựu 濕thấp 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
5. Ơn nằm ướt để chừa chỗ khô cho con. Kệ rằng:
母mẫu 願nguyện 身thân 投đầu 濕thấp 。
將tương 兒nhi 移di 就tựu 乾can 。
兩lưỡng 乳nhũ 充sung 饑cơ 渴khát 。
羅la 袖tụ 掩yểm 風phong 寒hàn 。
恩ân 憐lân 恒hằng 廢phế 枕chẩm 。
寵sủng 弄lộng 纔tài 能năng 歡hoan 。
但đãn 令linh 孩hài 兒nhi 穩ổn 。
慈từ 母mẫu 不bất 求cầu 安an 。
Thân mẹ cam nằm ướt
Dời con đến nơi khô
Vú mẹ thỏa cơn khát
Vạt áo che gió lạnh
Thương lo đầu quên gối
Nuông chiều làm trò vui
Mong sao con an lành
Mẹ hiền chẳng cầu yên
❖
第đệ 六lục 。 哺bộ 乳nhũ 養dưỡng 育dục 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
6. Ơn cho bú và nuôi dưỡng. Kệ rằng:
慈từ 母mẫu 像tượng 大đại 地địa 。
嚴nghiêm 父phụ 配phối 於ư 天thiên 。
覆phú 載tải 恩ân 同đồng 等đẳng 。
父phụ 母mẫu 恩ân 亦diệc 然nhiên 。
不bất 憎tăng 無vô 怒nộ 目mục 。
不bất 嫌hiềm 手thủ 足túc 攣luyến 。
誕đản 腹phúc 親thân 生sanh 子tử 。
終chung 日nhật 惜tích 兼kiêm 憐lân 。
Từ mẫu như đại địa
Nghiêm phụ như trời cao
Che chở đồng như nhau
Ân cha mẹ cũng vậy
Không ghét không giận hờn
Cưỡi leo chẳng than phiền
Con cái như mạng họ
Suốt ngày yêu thương nhớ
❖
第đệ 七thất 。 洗tẩy 濯trạc 不bất 淨tịnh 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
7. Ơn lau rửa đồ bất tịnh trên thân con. Kệ rằng:
本bổn 是thị 芙phù 蓉dung 質chất 。
精tinh 神thần 健kiện 且thả 豐phong 。
眉mi 分phân 新tân 柳liễu 碧bích 。
臉liệm 色sắc 奪đoạt 蓮liên 紅hồng 。
恩ân 深thâm 摧tồi 玉ngọc 貌mạo 。
洗tẩy 濯trạc 損tổn 盤bàn 龍long 。
只chỉ 為vì 憐lân 男nam 女nữ 。
慈từ 母mẫu 改cải 顏nhan 容dung 。
Xưa như hoa phù dung
Tinh thần mạnh khỏe sung
Lông mi như liễu bích
Sắc mặt thẹn sen hồng
Ơn sâu quên mặt ngọc
Lau rửa tay mềm chai
Chỉ vì thương con cái
Dung nhan mẹ hiền phai
❖
第đệ 八bát 。 遠viễn 行hành 憶ức 念niệm 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
8. Ơn nhớ nhung khi con đi xa. Kệ rằng:
死tử 別biệt 誠thành 難nan 忍nhẫn 。
生sanh 離ly 實thật 亦diệc 傷thương 。
子tử 出xuất 關quan 山sơn 外ngoại 。
母mẫu 憶ức 在tại 他tha 鄉hương 。
日nhật 夜dạ 心tâm 相tương 隨tùy 。
流lưu 淚lệ 數sổ 千thiên 行hàng 。
如như 猿viên 泣khấp 愛ái 子tử 。
寸thốn 寸thốn 斷đoạn 肝can 腸tràng 。
Tử biệt khó kham nhẫn
Sanh ly thật cảm thương
Con đi đến phương xa
Mẹ nhớ tại quê nhà
Ngày đêm mòn mỏi trông
Lệ chảy cả ngàn dòng
Như vượn khóc yêu con
Ruột gan đứt từng đoạn
❖
第đệ 九cửu 。 深thâm 加gia 體thể 恤tuất 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
9. Ơn hy sinh thân mình vì con. Kệ rằng:
父phụ 母mẫu 恩ân 情tình 重trọng 。
恩ân 深thâm 報báo 實thật 難nan 。
子tử 苦khổ 願nguyện 代đại 受thọ 。
兒nhi 勞lao 母mẫu 不bất 安an 。
聞văn 道đạo 遠viễn 行hành 去khứ 。
憐lân 兒nhi 夜dạ 臥ngọa 寒hàn 。
男nam 女nữ 暫tạm 辛tân 苦khổ 。
長trường 使sử 母mẫu 心tâm 酸toan 。
Trọng ân của cha mẹ
Ơn sâu khó đáp đền
Con khổ nguyện chịu thế
Con nhọc mẹ chẳng an
Nghe con đến nơi xa
Thương con nằm đêm lạnh
Con cái gặp chút khổ
Lòng mẹ mãi lo sầu
❖
第đệ 十thập 。 究cứu 竟cánh 憐lân 愍mẫn 恩ân 。 頌tụng 曰viết 。
10. Ơn hết mực thương yêu. Kệ rằng:
父phụ 母mẫu 恩ân 深thâm 重trọng 。
恩ân 憐lân 無vô 歇hiết 時thời 。
起khởi 坐tọa 心tâm 相tương 逐trục 。
近cận 遙diêu 意ý 與dữ 隨tùy 。
母mẫu 年niên 一nhất 百bách 歲tuế 。
常thường 憂ưu 八bát 十thập 兒nhi 。
欲dục 知tri 恩ân 愛ái 斷đoạn 。
命mạng 盡tận 使sử 分phân 離ly 。
Ơn cha mẹ sâu nặng
Thương yêu không hề phai
Đứng ngồi nghĩ về con
Gần xa ý trông theo
Dù mẹ đã trăm tuổi
Vẫn nhớ con tám mươi
Khi nào tình thương hết?
Chỉ khi mạng chấm dứt"
❖
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
我ngã 觀quán 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 紹thiệu 人nhân 品phẩm 。 心tâm 行hành 愚ngu 蒙mông 。 不bất 思tư 爹đa 娘nương 。 有hữu 大đại 恩ân 德đức 。 不bất 生sanh 恭cung 敬kính 。 忘vong 恩ân 背bội 義nghĩa 。 無vô 有hữu 仁nhân 慈từ 。 不bất 孝hiếu 不bất 順thuận 。 阿a 娘nương 懷hoài 子tử 。 十thập 月nguyệt 之chi 中trung 。 起khởi 座tòa 不bất 安an 。 如như 擎kình 重trọng 擔đảm 。 飲ẩm 食thực 不bất 下hạ 。 如như 長trường 病bệnh 人nhân 。
"Ta quán sát chúng sanh, tuy được sanh làm người, nhưng có kẻ thì tâm tánh ngu si. Họ không nhớ đại ân đức của cha mẹ, không có tâm cung kính, vong ân bội nghĩa, không có lòng nhân từ, và bất hiếu ngỗ nghịch. Suốt mười tháng cưu mang, người mẹ đứng ngồi không yên như là đang vác đồ nặng, ăn uống không tiêu như là người bệnh trường kỳ.
月nguyệt 滿mãn 生sanh 時thời 。 受thọ 諸chư 痛thống 苦khổ 。 須tu 臾du 產sản 出xuất 。 恐khủng 己kỷ 無vô 常thường 。 如như 殺sát 豬trư 羊dương 。 血huyết 流lưu 徧biến 地địa 。
Khi đến thời điểm sanh nở, người mẹ phải chịu muôn vàn thống khổ. Đang lúc sanh con, tánh mạng của người mẹ rất nguy kịch, vì máu chảy lai láng trên đất như là mổ giết heo dê.
受thọ 如như 是thị 苦khổ 。 生sanh 得đắc 兒nhi 身thân 。 咽yên 苦khổ 吐thổ 甘cam 。 抱bão 持trì 養dưỡng 育dục 。 洗tẩy 濯trạc 不bất 淨tịnh 。 不bất 憚đạn 劬cù 勞lao 。 忍nhẫn 寒hàn 忍nhẫn 熱nhiệt 。 不bất 辭từ 辛tân 苦khổ 。 乾can 處xứ 兒nhi 臥ngọa 。 濕thấp 處xứ 母mẫu 眠miên 。 三tam 年niên 之chi 中trung 。 飲ẩm 母mẫu 白bạch 血huyết 。
Sau khi đã chịu những sự thống khổ như thế và sanh được con ra, người mẹ nuốt đắng mớm ngọt và ôm ấp nuôi nấng, lau rửa đồ bất tịnh trên thân con mà không sợ cực khổ, chịu nóng chịu lạnh mà không sợ nhọc nhằn, chỗ ráo con nằm còn chỗ ướt mẹ ngủ. Ba năm liền, mẹ cho con bú sữa, mà sữa đó chính là từ máu của mẹ chuyển biến thành.
嬰anh 孩hài 童đồng 子tử 。 乃nãi 至chí 成thành 年niên 。 教giáo 導đạo 禮lễ 義nghĩa 。 婚hôn 嫁giá 營doanh 謀mưu 。 備bị 求cầu 資tư 業nghiệp 。 攜huề 荷hà 艱gian 辛tân 。 懃cần 苦khổ 百bách 倍bội 。 不bất 言ngôn 恩ân 惠huệ 。 男nam 女nữ 有hữu 病bệnh 。 父phụ 母mẫu 驚kinh 憂ưu 。 憂ưu 極cực 生sanh 病bệnh 。 視thị 同đồng 常thường 事sự 。 子tử 若nhược 病bệnh 除trừ 。 母mẫu 病bệnh 方phương 愈dũ 。
Khi con cái đến tuổi trưởng thành, cha mẹ vẫn tiếp tục dạy dỗ lễ nghĩa, rồi giúp con dựng vợ gả chồng và mưu cầu sự nghiệp. Sanh con ra và nuôi con khôn lớn, cha mẹ phải chịu muôn bề cay đắng. Thế nhưng, họ không bao giờ kể công lao. Khi con cái có bệnh, cha mẹ lo sợ kinh hoàng. Thường là người mẹ do bởi quá lo âu nên sanh bệnh. Chỉ khi nào con cái lành bệnh thì mẹ mới bình phục.
如như 斯tư 養dưỡng 育dục 。 願nguyện 早tảo 成thành 人nhân 。 及cập 其kỳ 長trưởng 成thành 。 反phản 為vi 不bất 孝hiếu 。 尊tôn 親thân 與dữ 言ngôn 。 不bất 知tri 順thuận 從tùng 。 應ưng 對đối 無vô 禮lễ 。 惡ác 眼nhãn 相tương 視thị 。 欺khi 凌lăng 伯bá 叔thúc 。 打đả 罵mạ 兄huynh 弟đệ 。 毀hủy 辱nhục 親thân 情tình 。 無vô 有hữu 禮lễ 義nghĩa 。 雖tuy 曾tằng 從tùng 學học 。 不bất 遵tuân 範phạm 訓huấn 。 父phụ 母mẫu 教giáo 令lệnh 。 多đa 不bất 依y 從tùng 。 兄huynh 弟đệ 共cộng 言ngôn 。 每mỗi 相tương 違vi 戾lệ 。
Và như thế, cha mẹ nuôi dưỡng con cái và hy vọng rằng chúng sẽ sớm lớn khôn nên người. Nhưng sau khi con cái trưởng thành, thường là chúng bất hiếu trở lại. Khi nói năng với tôn trưởng và thân quyến, chúng chẳng biết vâng lời, hỗn xược vô lễ, và gườm gườm trợn mắt. Chúng lấn hiếp chú bác, đánh đập và mắng chửi anh em, gây bất hòa trong gia đình, và không có lễ nghĩa. Tuy cũng từng học hành, nhưng chúng không tuân theo lời giáo huấn. Nếu cha mẹ dạy bảo điều chi, thì chúng ít khi nào nghe theo. Còn đối với anh em thì tranh cãi không thôi.
出xuất 入nhập 來lai 往vãng 。 不bất 啟khải 尊tôn 堂đường 。 言ngôn 行hành 高cao 傲ngạo 。 擅thiện 意ý 為vi 事sự 。 父phụ 母mẫu 訓huấn 罰phạt 。 伯bá 叔thúc 語ngữ 非phi 。 童đồng 幼ấu 憐lân 愍mẫn 。 尊tôn 人nhân 遮già 護hộ 。
Lúc đi lúc về chẳng hỏi han cha mẹ. Lời nói và hành vi cao ngạo. Chỉ làm theo sở thích mà không lường hậu quả. Những lúc cha mẹ khiển trách hay trừng phạt, hoặc chú bác chỉ ra điều không đúng, họ đều thương xót và che chở, vì nghĩ rằng chúng còn thơ dại.
漸tiệm 漸tiệm 成thành 長trưởng 。 狠ngận 戾lệ 不bất 調điều 。 不bất 伏phục 虧khuy 違vi 。 反phản 生sanh 瞋sân 恨hận 。 棄khí 諸chư 親thân 友hữu 。 朋bằng 附phụ 惡ác 人nhân 。 習tập 久cửu 成thành 性tánh 。 認nhận 非phi 為vi 是thị 。
Dần dần khi trưởng thành, chúng hung ác xảo trá, không chịu nhận lỗi mà còn sân hận ngược lại. Chúng từ bỏ bạn bè cùng người thân và kết giao bạn xấu. Lâu ngày tập khí đó trở thành bổn tánh, rồi chúng cho điều sai là đúng.
❖
或hoặc 被bị 人nhân 誘dụ 。 逃đào 往vãng 他tha 鄉hương 。 違vi 背bội 爹đa 娘nương 。 離ly 家gia 別biệt 眷quyến 。 或hoặc 因nhân 經kinh 紀kỷ 。 或hoặc 為vi 政chánh 行hành 。 荏nhẫm 苒nhiễm 因nhân 循tuần 。 便tiện 為vi 婚hôn 娶thú 。 由do 斯tư 留lưu 礙ngại 。 久cửu 不bất 還hoàn 家gia 。
Hoặc chúng bị người dụ dỗ và bỏ trốn tới tha phương, bỏ bê cha mẹ và biệt ly gia quyến. Thời gian thấm thoát trôi qua, chúng lập nghiệp và kết hôn. Do bận bịu việc làm ăn sinh sống, nên đã lâu rồi mà không trở về thăm quê nhà.
或hoặc 在tại 他tha 鄉hương 。 不bất 能năng 謹cẩn 慎thận 。 被bị 人nhân 謀mưu 害hại 。 橫hoạnh 事sự 鉤câu 牽khiên 。 枉uổng 被bị 刑hình 責trách 。 牢lao 獄ngục 枷già 鎖tỏa 。
Hoặc ở tại tha phương, chúng không may bị người mưu hại. Việc xui xẻo ập đến, chúng bị hình phạt oan uổng và phải lao ngục xiềng xích.
或hoặc 遭tao 病bệnh 患hoạn 。 厄ách 難nạn 縈oanh 纏triền 。 囚tù 苦khổ 饑cơ 羸luy 。 無vô 人nhân 看khán 待đãi 。 被bị 人nhân 嫌hiềm 賤tiện 。 委ủy 棄khí 街nhai 衢cù 。 因nhân 此thử 命mạng 終chung 。 無vô 人nhân 救cứu 治trị 。 膨bành 脹trướng 爛lạn 壞hoại 。 日nhật 暴bạo 風phong 吹xuy 。 白bạch 骨cốt 飄phiêu 零linh 。 寄ký 他tha 鄉hương 土thổ 。 便tiện 與dữ 親thân 族tộc 。 歡hoan 會hội 長trường 乖quai 。 違vi 背bội 慈từ 恩ân 。 不bất 知tri 二nhị 老lão 。 永vĩnh 懷hoài 憂ưu 念niệm 。 或hoặc 因nhân 啼đề 泣khấp 。 眼nhãn 暗ám 目mục 盲manh 。 或hoặc 因nhân 悲bi 哀ai 。 氣khí 咽ế 成thành 病bệnh 。 或hoặc 緣duyên 憶ức 子tử 。 衰suy 變biến 死tử 亡vong 。 作tác 鬼quỷ 抱bão 魂hồn 。 不bất 曾tằng 割cát 捨xả 。
Hoặc chúng mắc bệnh hoạn, ách nạn bủa vây, tù khổ đói gầy, không ai săn sóc. Rồi thì bị người khinh rẻ và ruồng bỏ ở ngã tư đường. Thế nên tánh mạng có thể sẽ kết thúc và chẳng ai thèm cứu chữa. Thân thể sưng lên, thối rữa mục nát, mặt trời thiêu cháy, và gió cuốn đi. Xương trắng rải rác nơi đất khách. Chúng sẽ không bao giờ được đoàn tụ an vui với gia đình hay có thể báo đáp ơn sâu nghĩa nặng của cha mẹ, và không bao giờ biết được cha mẹ già đang ở tại quê nhà luôn mãi nhớ mong. Cũng có thể do bởi cha mẹ chúng khóc than nên khiến mắt mù lòa. Cũng có thể do bởi cha mẹ chúng bi ai nên nghẹn ngào thành bệnh. Cũng có thể do bởi cha mẹ chúng quá nhớ con nên tiều tụy rồi chết đi. Dù đã biến làm quỷ nhưng hồn của họ vẫn không thể buông xả con cái.
或hoặc 復phục 聞văn 子tử 。 不bất 崇sùng 學học 業nghiệp 。 朋bằng 逐trục 異dị 端đoan 。 無vô 賴lại 粗thô 頑ngoan 。 好hiếu 習tập 無vô 益ích 。 鬥đấu 打đả 竊thiết 盜đạo 。 觸xúc 犯phạm 鄉hương 閭lư 。 飲ẩm 酒tửu 樗xư 蒲bồ 。 姦gian 非phi 過quá 失thất 。 帶đái 累lụy 兄huynh 弟đệ 。 惱não 亂loạn 爹đa 娘nương 。 晨thần 去khứ 暮mộ 還hoàn 。 不bất 問vấn 尊tôn 親thân 。 動động 止chỉ 寒hàn 溫ôn 。 晦hối 朔sóc 朝triêu 暮mộ 。 永vĩnh 乖quai 扶phù 侍thị 。 安an 床sàng 薦tiến 枕chẩm 。 並tịnh 不bất 知tri 聞văn 。 參tham 問vấn 起khởi 居cư 。 從tùng 此thử 間gian 斷đoạn 。 父phụ 母mẫu 年niên 邁mại 。 形hình 貌mạo 衰suy 羸luy 。 羞tu 恥sỉ 見kiến 人nhân 。 忍nhẫn 受thọ 欺khi 抑ức 。
Hoặc có con cái chẳng chịu lo học hành, mà lại gia nhập băng đảng và làm những việc bất chính. Chúng thành những côn đồ vô lại, thô cộc, ngoan cố, ưa làm điều vô ích, đánh lộn, trộm cắp, xúc phạm bà con làng xóm, cờ bạc rượu chè. Chẳng những thế mà còn lôi kéo anh em vào con đường xấu để não loạn cha mẹ. Từ sáng sớm đã bỏ đi, đến tận khuya lắc mới về, và chẳng hề hỏi han gì về sức khỏe của song thân. Từ đầu tháng cho đến cuối tháng, từ sáng đến tối, chúng không hề trông nom hay dọn dẹp giường gối. Lại cũng chẳng biết là cha mẹ có ngủ ngon giấc không. Thời gian trôi qua, tuổi cha mẹ càng cao và thân hình gầy yếu, chúng cảm thấy xấu hổ khi gặp người khác, rồi cố nhẫn chịu và đè nén.
或hoặc 有hữu 父phụ 孤cô 母mẫu 寡quả 。 獨độc 守thủ 空không 堂đường 。 猶do 若nhược 客khách 人nhân 。 寄ký 居cư 他tha 舍xá 。 寒hàn 凍đống 飢cơ 渴khát 。 曾tằng 不bất 知tri 聞văn 。 晝trú 夜dạ 常thường 啼đề 。 自tự 嗟ta 自tự 嘆thán 。 應ưng 奉phụng 甘cam 旨chỉ 。 供cúng 養dường 尊tôn 親thân 。 若nhược 輩bối 妄vọng 人nhân 。 了liễu 無vô 是thị 事sự 。 每mỗi 作tác 羞tu 慚tàm 。 畏úy 人nhân 怪quái 笑tiếu 。
Hoặc có người cha góa vợ, người mẹ góa chồng. Họ đơn độc ở trong căn nhà trống rỗng và cảm thấy như là khách ở nhờ nhà người khác--rét lạnh đói khát, chẳng ai quan tâm. Ngày đêm họ thường khóc và than thở với mình. Nếu đứa con nào có hiếu thì sẽ phụng dưỡng ngọt bùi và cung dưỡng song thân. Còn nếu là đứa bất hiếu thì sẽ không hề biết việc này. Trái lại, chúng cảm thấy xấu hổ và sợ người chê cười nếu bắt gặp cha mẹ chúng.
或hoặc 持trì 財tài 食thực 。 供cúng 養dường 妻thê 兒nhi 。 忘vong 厥quyết 疲bì 勞lao 。 無vô 避tị 羞tu 恥sỉ 。 妻thê 妾thiếp 約ước 束thú 。 每mỗi 事sự 依y 從tùng 。 尊tôn 長trưởng 瞋sân 呵ha 。 全toàn 無vô 畏úy 懼cụ 。
Hoặc có đứa phung phí gia tài để nuôi vợ nuôi con mà chẳng than khổ nhọc. Không chút hổ thẹn, chúng phục tùng làm theo mọi điều ước muốn của thê thiếp. Nhưng khi tôn trưởng quở trách, chúng hoàn toàn chẳng chút kiêng sợ.
或hoặc 復phục 是thị 女nữ 。 適thích 配phối 他tha 人nhân 。 未vị 嫁giá 之chi 時thời 。 咸hàm 皆giai 孝hiếu 順thuận 。 婚hôn 嫁giá 已dĩ 訖ngật 。 不bất 孝hiếu 逐trục 增tăng 。 父phụ 母mẫu 微vi 瞋sân 。 即tức 生sanh 怨oán 恨hận 。 夫phu 婿tế 打đả 罵mạ 。 忍nhẫn 受thọ 甘cam 心tâm 。 異dị 姓tánh 他tha 宗tông 。 情tình 深thâm 眷quyến 重trọng 。 自tự 家gia 骨cốt 肉nhục 。 卻khước 以dĩ 為vi 疏sơ 。
Hoặc lại có đứa con gái chỉ quý trọng gia đình phía chồng. Khi chưa xuất giá, chúng hết mực hiếu thuận với cha mẹ mình. Nhưng sau khi đã kết hôn thì bất hiếu một cách mau chóng. Dù cha mẹ ruột chỉ biểu hiện một chút giận dữ thì liền sanh oán hận. Thế nhưng bị chồng đánh đập và mắng chửi thì nguyện cam lòng nhẫn chịu. Tuy là khác dòng khác họ, nhưng tình thâm kết chặt. Còn gia quyến cốt nhục thì phớt lờ cách xa.
或hoặc 隨tùy 夫phu 婿tế 。 外ngoại 郡quận 他tha 鄉hương 。 離ly 別biệt 爹đa 娘nương 。 無vô 心tâm 戀luyến 慕mộ 。 斷đoạn 絕tuyệt 消tiêu 息tức 。 音âm 信tín 不bất 通thông 。 遂toại 使sử 爹đa 娘nương 。 懸huyền 腸tràng 掛quải 肚đỗ 。 刻khắc 不bất 能năng 安an 。 宛uyển 如như 倒đảo 懸huyền 。 每mỗi 思tư 見kiến 面diện 。 如như 渴khát 思tư 漿tương 。 慈từ 念niệm 後hậu 人nhân 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。
Hoặc là theo chồng dời đến nơi khác, ly biệt cha mẹ mà lòng không chút quyến luyến. Chúng biệt tăm biệt tích và cắt đứt mọi thông tin liên lạc, khiến lòng cha mẹ quặn đau như bị treo ngược và không một thời khắc nào được bình an. Trong mỗi niệm, họ ước ao muốn thấy mặt con mình, như người khát thèm nước uống; nỗi lo nhớ về con cái không bao giờ ngừng nghỉ.
父phụ 母mẫu 恩ân 德đức 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 孝hiếu 之chi 愆khiên 。 卒thốt 難nan 陳trần 報báo 。
Ân đức của cha mẹ là vô lượng vô biên. Nếu ai trót phạm bất hiếu thì báo ứng thật khó diễn bày."
❖
爾nhĩ 時thời 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 父phụ 母mẫu 重trọng 恩ân 。 舉cử 身thân 投đầu 地địa 。 搥trùy 胸hung 自tự 撲phác 。 身thân 毛mao 孔khổng 中trung 。 悉tất 皆giai 流lưu 血huyết 。 悶muộn 絕tuyệt 躃tích 地địa 。 良lương 久cửu 乃nãi 蘇tô 。
Khi đại chúng nghe Phật nói về trọng ân của cha mẹ, có vị lăn lộn trên đất, có vị đánh ngực, có vị tự đánh mình, có vị thì trong những lỗ chân lông nơi thân đều ứa ra máu, có vị té xỉu trên đất đến một hồi lâu sau mới tỉnh dậy.
高cao 聲thanh 唱xướng 言ngôn 。
Họ kêu gào rằng:
苦khổ 哉tai 苦khổ 哉tai 。 痛thống 哉tai 痛thống 哉tai 。 我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 深thâm 是thị 罪tội 人nhân 。 從tùng 來lai 未vị 覺giác 。 冥minh 若nhược 夜dạ 遊du 。 今kim 悟ngộ 知tri 非phi 。 心tâm 膽đảm 俱câu 碎toái 。 惟duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 哀ai 愍mẫn 救cứu 援viện 。 云vân 何hà 報báo 得đắc 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
"Thật thống khổ quá đi! Thật đau đớn quá đi! Giờ đây chúng con mới thấy rằng mình thật sự là tội nhân. Từ hồi nào đến giờ đã không biết rằng, mình như kẻ mù đi giữa đêm tối. Nay chúng con mới tỏ ngộ và cõi lòng đều tan nát. Kính mong Thế Tôn hãy xót thương cứu giúp. Xin nói cho chúng con biết để làm sao báo đáp được ân tình sâu dày của cha mẹ?"
❖
爾nhĩ 時thời 如Như 來Lai 。 即tức 以dĩ 八bát 種chủng 。 深thâm 重trọng 梵Phạn 音âm 。 告cáo 諸chư 大đại 眾chúng 。
Lúc bấy giờ Như Lai liền dùng tám loại Phạn âm thâm sâu mà bảo các đại chúng:
汝nhữ 等đẳng 當đương 知tri 。 我ngã 今kim 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。
"Các ông phải biết những điều sau đây. Ta nay sẽ phân biệt và giảng giải cho các ông.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 左tả 肩kiên 擔đảm 父phụ 。 右hữu 肩kiên 擔đảm 母mẫu 。 研nghiên 皮bì 至chí 骨cốt 。 穿xuyên 骨cốt 至chí 髓tủy 。 遶nhiễu 須Tu 彌Di 山Sơn 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 血huyết 流lưu 沒một 踝hõa 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người, vai trái vác cha, vai phải vác mẹ, rồi đi vòng quanh núi Diệu Cao suốt trăm ngàn kiếp cho đến chỉ còn da bọc xương, rồi xuyên thấu xương đến tủy và máu chảy ngập cả đôi mắt cá chân, thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 遭tao 饑cơ 饉cận 劫kiếp 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 盡tận 其kỳ 己kỷ 身thân 。 臠luyến 割cát 碎toái 壞hoại 。 猶do 如như 微vi 塵trần 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người gặp kiếp đói khát, họ vì cha mẹ mà lóc hết thịt trên thân của mình thành những miếng nhỏ như các hạt vi trần, và họ làm như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 手thủ 執chấp 利lợi 刀đao 。 剜oan 其kỳ 眼nhãn 睛tình 。 獻hiến 於ư 如Như 來Lai 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người vì cha mẹ, tay cầm dao bén mà khoét mắt của mình để phụng hiến cho Như Lai, và họ làm như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 亦diệc 以dĩ 利lợi 刀đao 。 割cát 其kỳ 心tâm 肝can 。 血huyết 流lưu 徧biến 地địa 。 不bất 辭từ 痛thống 苦khổ 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người vì cha mẹ, họ cũng dùng dao bén mà mổ tim gan, máu chảy lai láng trên đất, chẳng sợ đau đớn, và họ làm như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 百bách 千thiên 刀đao 戟kích 。 一nhất 時thời 刺thứ 身thân 。 於ư 自tự 身thân 中trung 。 左tả 右hữu 出xuất 入nhập 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người vì cha mẹ, họ chịu bị trăm ngàn cây đao đồng thời đâm vào thân, xuyên thủng từ bên này sang bên kia, và họ phải chịu như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 打đả 骨cốt 出xuất 髓tủy 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người vì cha mẹ, họ chịu bị đánh lồi xương, đến nỗi tủy văng ra ngoài, và họ phải chịu như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ.
假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 為vì 於ư 爹đa 娘nương 。 吞thôn 熱nhiệt 鐵thiết 丸hoàn 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 徧biến 身thân 焦tiêu 爛lạn 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
Giả sử có người vì cha mẹ, họ chịu nuốt những viên sắt nóng, toàn thân cháy chín, và họ phải chịu như thế suốt trăm ngàn kiếp thì cũng không thể báo đáp hết thâm ân của cha mẹ."
❖
爾nhĩ 時thời 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 父phụ 母mẫu 恩ân 德đức 。 垂thùy 淚lệ 悲bi 泣khấp 。 痛thống 割cát 於ư 心tâm 。 諦đế 思tư 無vô 計kế 。
Khi đại chúng nghe Phật nói về ân đức của cha mẹ, ai nấy đều rơi lệ thương cảm và lòng đau như cắt. Họ cùng ngẫm nghĩ nhưng đều chẳng biết phải làm gì.
同đồng 聲thanh 發phát 言ngôn 。 深thâm 生sanh 慚tàm 愧quý 。 共cộng 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
Với lòng hổ thẹn sâu xa, đại chúng đồng thanh bạch Phật rằng:
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 深thâm 是thị 罪tội 人nhân 。 云vân 何hà 報báo 得đắc 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
"Bạch Thế Tôn! Giờ đây chúng con mới thấy rằng mình thật sự là tội nhân. Chúng con phải làm thế nào để báo đáp thâm ân của cha mẹ?"
佛Phật 告cáo 弟đệ 子tử 。
Phật bảo chúng đệ tử:
欲dục 得đắc 報báo 恩ân 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 書thư 寫tả 此thử 經Kinh 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 讀độc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 懺sám 悔hối 罪tội 愆khiên 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 供cúng 養dường 三Tam 寶Bảo 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 受thọ 持trì 齋trai 戒giới 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 布bố 施thí 修tu 福phước 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 則tắc 得đắc 名danh 為vi 。 孝hiếu 順thuận 之chi 子tử 。 不bất 作tác 此thử 行hành 。 是thị 地địa 獄ngục 人nhân 。
"Nếu muốn báo ơn cha mẹ thì hãy biên chép Kinh này. Hãy vì cha mẹ mà đọc tụng Kinh này. Hãy vì cha mẹ mà sám hối tội lỗi. Hãy vì cha mẹ mà cúng dường Tam Bảo. Hãy vì cha mẹ mà ăn chay trì giới. Hãy vì cha mẹ mà bố thí tu phước. Nếu ai có thể làm những việc như vậy thì mới được gọi là người con hiếu thảo. Còn nếu không làm những việc này thì là người của địa ngục."
❖
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
不bất 孝hiếu 之chi 人nhân 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 墮đọa 於ư 阿A 鼻Tị 。 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 此thử 大đại 地địa 獄ngục 。 縱tung 廣quảng 八bát 萬vạn 由do 旬tuần 。 四tứ 面diện 鐵thiết 城thành 。 周chu 圍vi 羅la 網võng 。 其kỳ 地địa 亦diệc 鐵thiết 。 盛thịnh 火hỏa 洞đỗng 然nhiên 。 猛mãnh 烈liệt 火hỏa 燒thiêu 。 雷lôi 奔bôn 電điện 爍thước 。 烊dương 銅đồng 鐵thiết 汁trấp 。 澆kiêu 灌quán 罪tội 人nhân 。 銅đồng 狗cẩu 鐵thiết 蛇xà 。 恒hằng 吐thổ 煙yên 火hỏa 。 焚phần 燒thiêu 煮chử 炙chích 。 脂chi 膏cao 焦tiêu 燃nhiên 。 苦khổ 痛thống 哀ai 哉tai 。 難nan 堪kham 難nan 忍nhẫn 。 鉤câu 竿can 。 鎗thương 槊sóc 。 鐵thiết 鏘thương 。 鐵thiết 串xuyến 。 鐵thiết 槌chùy 。 鐵thiết 戟kích 。 劍kiếm 樹thụ 。 刀đao 輪luân 。 如như 雨vũ 如như 雲vân 。 空không 中trung 而nhi 下hạ 。
"Sau khi mạng chung, những kẻ bất hiếu sẽ đọa Địa ngục Vô Gián. Chu vi của đại địa ngục này là 80.000 dịch trình. Bốn phía của ngục thành làm bằng sắt và có lưới bao phủ. Đất của ngục này cũng làm bằng sắt và có lửa bốc cháy phừng phực. Người tội bị lửa dữ hừng hực thiêu đốt, điện chớp sáng cùng sấm sét rượt đánh, và bị nước sắt nước đồng tạt vào. Chó đồng với rắn sắt luôn phun ra khói lửa để thiêu đốt và quay nướng phần thịt mỡ của tội nhân. Thống khổ thương lắm thay! Thật khó kham khó nhẫn! Lại có móc câu, giáo mác, thương sắt, xiềng sắt, chùy sắt, dùi sắt, cây cối treo kiếm, và bánh xe bằng đao, chúng từ trên không rơi xuống như mây như mưa.
或hoặc 斬trảm 或hoặc 刺thứ 。 苦khổ 罰phạt 罪tội 人nhân 。 歷lịch 劫kiếp 受thọ 殃ương 。 無vô 時thời 暫tạm 歇hiết 。 又hựu 令linh 更cánh 入nhập 。 餘dư 諸chư 地địa 獄ngục 。 頭đầu 戴đái 火hỏa 盆bồn 。 鐵thiết 車xa 碾niễn 身thân 。 縱túng 橫hoành 駛sử 過quá 。 腸tràng 肚đỗ 分phân 裂liệt 。 骨cốt 肉nhục 焦tiêu 爛lạn 。 一nhất 日nhật 之chi 中trung 。 千thiên 生sanh 萬vạn 死tử 。 受thọ 如như 是thị 苦khổ 。 皆giai 因nhân 前tiền 身thân 。 忤ngỗ 逆nghịch 不bất 孝hiếu 。 故cố 獲hoạch 斯tư 罪tội 。
Hoặc tội nhân bị chém, bị đâm, và phải chịu trừng phạt thống khổ đến suốt nhiều kiếp mà không chút tạm ngưng. Sau đó lại phải vào các địa ngục còn lại. Trên đầu đội chậu lửa; xe sắt cán dọc cán ngang qua thân thể, làm bụng và ruột xé toẹt ra, xương nghiền nát và thịt cháy chín. Trong một ngày, họ phải chịu ngàn vạn lần chết đi sống lại. Kẻ thọ tội khổ như thế đều là do gây tạo ngỗ nghịch và bất hiếu với cha mẹ ở đời trước."
❖
爾nhĩ 時thời 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 父phụ 母mẫu 恩ân 德đức 。 垂thùy 淚lệ 悲bi 泣khấp 。
Khi đại chúng nghe Phật nói về ân đức của cha mẹ, ai nấy đều rơi lệ thương cảm.
告cáo 於ư 如Như 來Lai 。
Họ thưa với Như Lai rằng:
我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 云vân 何hà 報báo 得đắc 。 父phụ 母mẫu 深thâm 恩ân 。
"[Bạch Thế Tôn!] Giờ đây chúng con phải làm thế nào để báo đáp thâm ân của cha mẹ?"
佛Phật 告cáo 弟đệ 子tử 。
Phật bảo chúng đệ tử:
欲dục 得đắc 報báo 恩ân 。 為vì 於ư 父phụ 母mẫu 。 造tạo 此thử 經Kinh 典điển 。 是thị 真chân 報báo 得đắc 。 父phụ 母mẫu 恩ân 也dã 。
"Nếu muốn báo ơn cha mẹ thì hãy biên chép và lưu truyền Kinh điển này. Đó mới thật sự là báo ơn cha mẹ.
能năng 造tạo 一nhất 卷quyển 。 得đắc 見kiến 一nhất 佛Phật 。 能năng 造tạo 十thập 卷quyển 。 得đắc 見kiến 十thập 佛Phật 。 能năng 造tạo 百bách 卷quyển 。 得đắc 見kiến 百bách 佛Phật 。 能năng 造tạo 千thiên 卷quyển 。 得đắc 見kiến 千thiên 佛Phật 。 能năng 造tạo 萬vạn 卷quyển 。 得đắc 見kiến 萬vạn 佛Phật 。
- Nếu in một quyển thì sẽ thấy một Đức Phật.
- Nếu in mười quyển thì sẽ thấy mười Đức Phật.
- Nếu in trăm quyển thì sẽ thấy trăm Đức Phật.
- Nếu in ngàn quyển thì sẽ thấy ngàn Đức Phật.
- Nếu in vạn quyển thì sẽ thấy vạn Đức Phật.
是thị 等đẳng 善thiện 人nhân 。 造tạo 經Kinh 力lực 故cố 。 是thị 諸chư 佛Phật 等đẳng 。 常thường 來lai 慈từ 護hộ 。 立lập 使sử 其kỳ 人nhân 。 生sanh 身thân 父phụ 母mẫu 。 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 受thọ 諸chư 快khoái 樂lạc 。 離ly 地địa 獄ngục 苦khổ 。
Do bởi năng lực từ sự ấn tống Kinh điển nên những người lương thiện này sẽ được chư Phật từ bi thường đến gia hộ. Lại nữa, năng lực ấy có thể lập tức khiến cha mẹ của họ sanh lên trời để thọ hưởng vui sướng và xa rời khổ ách của địa ngục."
❖
爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 阿a 修tu 羅la 。 迦ca 樓lâu 羅la 。 緊khẩn 那na 羅la 。 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 。 人nhân 非phi 人nhân 等đẳng 。 天thiên 。 龍long 。 夜dạ 叉xoa 。 乾càn 闥thát 婆bà 。 及cập 諸chư 小tiểu 王vương 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 是thị 諸chư 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 所sở 言ngôn 。 身thân 毛mao 皆giai 豎thụ 。 悲bi 泣khấp 哽ngạnh 咽ế 。 不bất 能năng 自tự 裁tài 。
Lúc bấy giờ ngài Khánh Hỷ và các đại chúng, gồm có trời, rồng, quỷ tiệp tật, tầm hương thần, phi thiên, kim sí điểu, nghi thần, đại mãng xà, người và phi nhân, cùng Chuyển Luân Thánh Vương và các tiểu vương, khi nghe Phật nói thì tất cả lông trên thân đều dựng đứng. Họ nghẹn ngào thương cảm và không thể tự kiềm chế bản thân.
各các 發phát 願nguyện 言ngôn 。
Sau đó, mỗi vị phát nguyện rằng:
我ngã 等đẳng 從tùng 今kim 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 寧ninh 碎toái 此thử 身thân 。 猶do 如như 微vi 塵trần 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 誓thệ 不bất 違vi 於ư 。 如Như 來Lai 聖thánh 教giáo 。
"Kể từ bây giờ cho đến hết vị lai, chúng con thà cho thân này bị nghiền nát như vi trần đến suốt trăm ngàn kiếp, chứ thề không vi phạm thánh giáo của Như Lai.
寧ninh 以dĩ 鐵thiết 鉤câu 。 拔bạt 出xuất 其kỳ 舌thiệt 。 長trường 有hữu 由do 旬tuần 。 鐵thiết 犁lê 耕canh 之chi 。 血huyết 流lưu 成thành 河hà 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 誓thệ 不bất 違vi 於ư 。 如Như 來Lai 聖thánh 教giáo 。
Chúng con thà bị móc câu sắt kéo lưỡi dài ra một dịch trình, rồi đến suốt trăm ngàn kiếp bị cày sắt cày bừa trên đó và máu chảy thành sông, chứ thề không vi phạm thánh giáo của Như Lai.
寧ninh 以dĩ 百bách 千thiên 刀đao 輪luân 。 於ư 自tự 身thân 中trung 。 自tự 由do 出xuất 入nhập 。 誓thệ 不bất 違vi 於ư 。 如Như 來Lai 聖thánh 教giáo 。
Chúng con thà bị trăm ngàn bánh xe bằng đao tự do xuyên vào lăn ra, chứ thề không vi phạm thánh giáo của Như Lai.
寧ninh 以dĩ 鐵thiết 網võng 。 周chu 匝táp 纏triền 身thân 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 誓thệ 不bất 違vi 於ư 。 如Như 來Lai 聖thánh 教giáo 。
Chúng con thà bị lưới sắt quấn siết vào thân suốt trăm ngàn kiếp, chứ thề không vi phạm thánh giáo của Như Lai.
寧ninh 以dĩ 剉tỏa 碓đối 。 斬trảm 碎toái 其kỳ 身thân 。 百bách 千thiên 萬vạn 段đoạn 。 皮bì 肉nhục 筋cân 骨cốt 。 悉tất 皆giai 零linh 落lạc 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 終chung 不bất 違vi 於ư 。 如Như 來Lai 聖thánh 教giáo 。
Chúng con thà suốt trăm ngàn kiếp bị chặt, bị giã, bị chém, và nghiền nát thân này thành một tỷ đoạn--thịt, da, gân, và xương thảy đều tan rã--chứ thề không vi phạm thánh giáo của Như Lai."
❖
爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 。 從tùng 於ư 坐tọa 中trung 。 安an 祥tường 而nhi 起khởi 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
Lúc bấy giờ ngài Khánh Hỷ từ chỗ ngồi an tường đứng dậy và bạch Phật rằng:
世Thế 尊Tôn 。 此thử 經Kinh 當đương 何hà 名danh 之chi 。 云vân 何hà 奉phụng 持trì 。
"Bạch Thế Tôn! Kinh này tên là gì, và chúng con phụng trì như thế nào?"
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
Phật bảo ngài Khánh Hỷ:
此thử 經Kinh 名danh 為vi 。 父Phụ 母Mẫu 恩Ân 重Trọng 難Nan 報Báo 經Kinh 。 以dĩ 是thị 名danh 字tự 。 汝nhữ 當đương 奉phụng 持trì 。
"Kinh này tên là Cha Mẹ Ân Trọng Khó Báo Đáp. Với danh tự này, ông hãy theo đó mà phụng trì."
爾nhĩ 時thời 大đại 眾chúng 。 天thiên 人nhân 阿a 修tu 羅la 等đẳng 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。 作tác 禮lễ 而nhi 退thoái 。
Lúc bấy giờ đại chúng, gồm có trời, người, phi thiên, và những loài hữu tình khác, khi nghe lời Phật dạy, họ đều rất vui mừng, tín thọ phụng hành, đảnh lễ rồi cáo lui.
父Phụ 母Mẫu 恩Ân 重Trọng 難Nan 報Báo 經Kinh
Kinh Cha Mẹ Ân Trọng Khó Báo Đáp
姚Diêu 秦Tần 龜Quy 茲Tư 法Pháp 師Sư 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch
Dịch sang cổ văn: Pháp sư Đồng Thọ (344-413)
Dịch sang tiếng Việt: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm và chấm câu: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm: 3/4/2012 ◊ Dịch nghĩa: 3/4/2012 ◊ Cập nhật: 26/4/2023
Dịch sang cổ văn: Pháp sư Đồng Thọ (344-413)
Dịch sang tiếng Việt: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm và chấm câu: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm: 3/4/2012 ◊ Dịch nghĩa: 3/4/2012 ◊ Cập nhật: 26/4/2023
☸ Cách đọc âm tiếng Phạn
Bhikṣu: bíc su
